Παναγία Τριχεροῦσα - Ἱερά Μονή Χιλανδαρίου
Ἡ θαυματουργός Εἰκόνα τῆς Παναγίας Τριχερούσας ἀποτελοῦσε οἰκογενειακό κειμήλιο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ, ὁ ὁποῖος μέ εὐλάβεια τήν φύλαγε στό παρεκκλήσιο τοῦ σπιτιοῦ του. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἦταν ὁ πρῶτος σύμβουλος τοῦ Οὐάλιδ τό ἔτος 705-715, χαλίφη τῆς Συρίας, γιά ὅλα τά ἀναγκαῖα θέματα, πού ἀφοροῦσαν τό Χριστιανικό πληθυσμό τῆς περιοχῆς αὐτῆς.
Ἀκριβῶς ἐκείνη τήν ἐποχή, ὅταν Αὐτοκράτορας τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἦταν ὁ Λέων Γ ὁ Ἴσαυρος, ξέσπασε ἡ Εἰκονομαχία. Ἡ προσκύνηση τῶν ἱερῶν Εἰκόνων ἐθεωρεῖτο εἰδωλολατρεία. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀναδείχθηκε θερμός ὑποστηρικτής τῶν Ἁγίων Εἰκόνων καί μέ τά συγγράμματά του κατετρώπωσε τήν αἵρεση τῆς εἰκονομαχίας. Ὁ Αὐτοκράτορας ὁ Λέων ὁ Γ προκειμένου νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ, τόν συκοφάντησε στό χαλίφη Οὐάλιδ μέ τήν κατηγορία, ὅτι σκέπτεται νά τοῦ γράψει νά καταλάβει κρυφά τήν Δαμασκό.
Ὁ χαλίφης διέταξε νά συλληφθεῖ ἀμέσως ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός καί νά τοῦ κοπεῖ τό δεξί χέρι μέσα στήν πλατεία τῆς Δαμασκοῦ. Ἡ διαταγή ἐκτελέστηκε ἀμέσως. Ὁ Ἅγιος ἔλαβε τό κομμένο χέρι του καί ὅλη τή νύχτα ἱκέτευε τήν Παναγία γονατισμένος νά τόν θεραπεύσει προκειμένου νά συνεχίσει τόν σκληρό ἀγώνα τοῦ ὑπέρ τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ἕνα ὄνειρο
Κατάκοπος, ὅπως ἦταν, ἀποκοιμήθηκε γιά λίγο καί τότε εἶδε σέ ὅραμα τήν Παναγία μέσα ἀπό τήν Ἁγία Εἰκόνα της νά τοῦ λέει, ὅτι ἀπό τώρα καί στό ἑξῆς τό χέρι του θά εἶναι θεραπευμένο.
Ὁ Ἅγιος ξύπνησε καί εἶδε πραγματικά, ὅτι τό χέρι τοῦ εἶχε ἀποκατασταθεῖ καί ἦταν ὑγιές. Ἀπό τή χαρά τοῦ φρόντισε καί ἔβαλε ἀργυρό ὁμοίωμα τοῦ χεριοῦ τοῦ κάτω ἀπό τό ἀριστερό μέρος τῆς Εἰκόνας τῆς Παναγίας. Ἕνεκα τούτου τοῦ περιστατικοῦ ὀνομάστηκε ἡ Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Τριχερούσας.
Μετά τό θαῦμα
Μετά ἀπό τά θαυμάσιο-θαυμαουργικό αὐτό γεγονός ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀποφασίζει νά ἐγκαταλείψει τίς θέσεις αὐτές καί νά γίνει μοναχός στή Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἠγιασμένου στήν Παλαιστίνη.Μαζί του εἶχε καί τήν Ἁγία Ἐκόνα τῆς Τριχερούσας. Τό ἔτος 1217 ὁ Ἅγιος Σάββας ὁ Χιλανδαρηνός, υἱός τοῦ Βασιλέως τῆς Σερβίας Στεφάνου Νεμάνια, τοῦ μετέπειτα ὀνομασθέντος Συμεών, περνώντας ἀπό τήν Ἱεράν Μονή τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἠγιασμένου, πῆρε μαζί του τήν Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γαλακτοτροφούσης, τήν πατερίστα τοῦ ἰδρυτοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί τήν Εἰκόνα τῆς Παναγίας Τριχερούσης καί τά μετέφερε στήν Ἱεράν Μονή Χιλανδαρίου τοῦ Ἁγίου Ὅρους, ὅπου ἡ Ἁγία Εἰκόνα παρέμεινε μέχρι τό ἔτος 1347. Τότε ἔρχεται στό Ἅγιον Ὅρος ὁ Σέρβος Κράλης Δροῦσαν, ὁ ὁποῖος ἀναχωρῶν γιά τήν πατρίδα του, πῆρε τήν Εἰκόνα τῆς Τριχερούσης ὡς εὐλογία. Ἡ Εἰκόνα φιλοξενήθηκε στήν Ἱερά Μονή Στουντενίτσης τῆς Σερβίας.
Μεταφορά τῆς θαυματουργοῦ Εἰκόνας στό Ἅγιον Ὅρος
Ὅταν στίς ἀρχές τοῦ 15ου αἰώνα οἱ Σέρβοι ἐπληροφορήθησαν ὅτι κινδυνεύουν νά ὑποδουλωθοῦν στούς Τούρκους, ἀμέσως παίρνουν τήν Ἁγία Εἰκόνα τῆς Παναγίας Τριχερούσας ἀπό τό Σερβικό Μοναστήρι καί τήν τοποθετοῦν στή ράχη ἑνός γαϊδαράκου καί ἀφήνουν τό ζῶο ἐλεύθερο νά τό ὁδηγήσει ὅπου ἡ Παναγία θελήσει.
Καί πράγματι, κατά θαυματουργικό τρόπο, τό ἥσυχο αὐτό ζῶο διέσχισε ὅλη τή Σερβία, τήν Ἑλληνική περιοχή τῆς Μακεδονίας καί ἦρθε στό Ἅγιον Ὅρος, στήν Ἱεράν Μονή Χιλανδαρίου, ὅπου οἱ μοναχοί τήν ὑποδέχθησαν μέ τιμές καί λιτανεῖες. Τό εὐλογημένο αὐτό γαϊδουράκι, σύμφωνα μέ τήν ἱερή παράδοση, μόλις τοποθετήθηκε ἡ Εἰκόνα στό Ἱερό του Μοναστηριοῦ, ἔπεσε νεκρό.
Μέχρι σήμερα ἡ Ἁγία αὐτή Εἰκόνα τῆς Παναγίας Τριχερούσας θεωρεῖται ὡς ἡ Ἡγουμένη-Πολιοῦχος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Χιλανδαρίου καί Προστάτης τοῦ Σέρβικου Ὀρθόδοξου λαοῦ.
Αὐτή καθευατή ἡ Ἁγία Εἰκόνα εἶναι ἡ πλέον ἄριστα διατηρημένη παλαιά Βυζαντινή Εἰκόνα τῆς Θεοτόκου. Τό πρόσωπο τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ εἶναι τόσο παραστατικό καί τό βλέμμα Τῆς τόσο γλυκή, ὥστε προκαλεῖ μεγάλο δέος καί συγκίνηση ὅσοι τήν προσκυνοῦν. Ἡ Εἰκόνα γιά λόγους προστασίας καί μεγαλοπρέπειας φέρει ἕνα χρυσό ἐπικάλυμμα-πουκάμισο- πάνω στό ὁποῖο εἶναι ἐπικολλημένοι πέντε χιλιάδες πολύτιμοι λίθοι.
Ἡ θρησκευτική βίωση τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ ἐπέτυχε, ὥστε νά ἀποδοθοῦν εἰς τήν Πάνσεπτον Μητέρα τοῦ Θεοῦ τά ἐκφραστικώτερα, χαρακτηριστικώτερα, ἀλλά καί τά πλέον ἀπίθανα ἐπίθετα, περί Αὐτήν. Ἐκινητοποιήθη, βεβαίως, ἡ λογική σκέψη, ἀλλά καί ἐδονίθησαν οἱ πλέον εὐαίσθητες χορδές τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς διά νά ἐπιλέξουν τά καταλληλοτερα πρός τοῦτο ἐπίθετα μέσα ἀπό τόν γλωσσικόν θυσαυρόν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης. Εἶναι τόσα πολλά καί τόσο παράδοξα πολλάκις τά ἐπίθετα ταῦτα,ὥστε νά ἐκπλήσσεται ὁ μελετητής διά τήν εὐευριτικότητα τοῦ θρησκεύοντος ἀνθρώπου καί τοῦ γλωσσοπλάστου λαοῦ. Ἡ ποικιλία τῶν εἰς τήν Θεοτόκον ἀποδιδόμενων ἐκ τοῦ περισσεύματος καρδίας ἐπιθέτων καταλαμβάνει σπουδαῖον χῶρον εἰς τήν θρησκευτικήν ζωήν τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας γενικότερα. Ἕνα ἀπό αὐτά τά ὀνόματα εἶναι καί τό Τριχεροῦσα.
- Πηγή: https://www.monastiriaka.gr/index.php?newsid=41992#sthash.a82yBeUm.dpuf