Μή κρίνετε, ἴνα μή κριθῆτε...
Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας τοῦ Ἰατροῦ
«Μή κρίνετε, ἴνα μή κριθῆτε· ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε, καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίν. τί δέ βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῶ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τήν δέ ἐν τῷ σῶ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖς; ἤ πώς ἐρεῖς τῷ ἀδελφῶ σου, ἅφες ἐκβάλω τό κάρφος ἀπό τοῦ ὀφθαλμοῦ σου, καί ἰδού ἡ δοκός ἐν τῷ ὀφθαλμῶ σου; ὑποκριτά, ἔκβαλε πρῶτον τήν δοκόν ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σου, καί τότε διαβλέψεις ἐκβαλεῖν τό κάρφος ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ τοῦ ἀδελφοῦ σου.» (Μτ. 7, 1-5).
Μεγάλη καί φοβερή εἶναι αὐτή ἡ ἐντολή τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι μας, ἀρχίζοντας ἀπό μένα, συνεχῶς κρίνουμε καί κατακρίνουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον καί γι' αὐτό θά δώσουμε λόγο στή Φοβερά Κρίση τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ. Θά μᾶς κρίνει Αὐτός διότι καί ἐμεῖς κρίνουμε τούς ἄλλους, ψάχνουμε νά βροῦμε στόν πλησίον μας τό παραμικρό σφάλμα ἐνῶ τίς δικές μας ἁμαρτίες δέν τίς βλέπουμε καί οὔτε θέλουμε νά τίς σκεφτόμαστε.
Ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος στήν Πρός Ρωμαίους ἐπιστολή τοῦ λέει τό ἑξῆς: «Διό ἀναπολόγητος εἰ, ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνων· ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον, σεαυτόν κατακρίνεις· τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνων, οἴδαμεν δέ ὅτι τό κρίμα τοῦ Θεοῦ ἐστί κατά ἀλήθειαν ἐπί τούς τά τοιαῦτα πράσσοντας. Λογίζη δέ τοῦτο, ὤ ἄνθρωπε ὁ κρίνων τούς τά τοιαῦτα πράσσοντας καί ποιῶν αὐτά, ὅτι σύ ἐκφεύξη τό κρίμα τοῦ Θεοῦ;» (Ρώμ. 2, 1-3).
Μεγάλη ἀλήθεια βρίσκεται σ' αὐτά τά λόγια του ἀποστόλου Παύλου. Δέν προσέχουμε τά δικά μας ἐλαττώματα καί τίς ἁμαρτίες, ἐνῶ στούς ἄλλους βρίσκουμε πολλά σφάλματα. Ψάχνουμε νά τά βροῦμε καί ὅταν τά βρίσκουμε, πᾶμε καί τά διαλαλοῦμε σέ ὅλον τόν κόσμο. Ἔγινε πλέον κακή συνήθεια, μόλις μαθαίνουμε κάτι γιά τόν πλησίον μας, νά πηγαίνουμε καί νά τό διαλαλοῦμε παντοῦ. Ἡ γλώσσα μας καίει καί σπεύδουμε νά ποῦμε στούς ἄλλους αὐτό ποῦ εἴδαμε καί ἀκούσαμε.
Ξεχνᾶμε ὅτι ἄν ἐμεῖς κρίνουμε τούς ἄλλους θά μᾶς κρίνει καί ἐμᾶς ὁ Θεός. Ξεχνᾶμε ὅτι δέν ἔχουμε κανένα δικαίωμα νά κρίνουμε τόν πλησίον διότι αὐτό δέν εἶναι δική μας ὑπόθεση ἀλλά τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι Ὑπέρτατος Κριτής, ὁ ὁποῖος μόνος γνωρίζει τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί μπορεῖ νά ἀποδώσει δικαία κρίση. Ἐμεῖς ὅμως κατακρίνουμε τόν πλησίον καί πολλές φορές μέ πολύ βαριά λόγια. Δέν σκεφτόμαστε ὅτι ὁ ἀδελφός μας μπορεῖ νά μετανόησε ἤδη καί νά τοῦ ἀφέθηκε ἡ ἁμαρτία του, ἐπειδή μετανόησε βαθιά. «Ὥστε μή πρό καιροῦ τί κρίνετε, ἕως ἄν ἔλθη ὁ Κύριος, ὅς καί φωτίσει τά κρυπτά του σκότους καί φανερώσει τάς βουλᾶς τῶν καρδιῶν, καί τότε ὁ ἔπαινος γενήσεται ἐκάστω ἀπό τοῦ Θεοῦ.» (Α' Κόρ. 4, 5). Ἐμεῖς, ὅμως, πάντοτε βιαζόμαστε νά κρίνουμε τούς ἄλλους καί δέν περιμένουμε τήν κρίση τοῦ Χριστοῦ. Εἴμαστε κριτές τοῦ πλησίον καί ὄχι τοῦ ἑαυτοῦ μας.
Ἕνας σοφός του Ἰσραήλ, ὁ υἱός τοῦ Σειράχ εἶπε: «ἀκήκοας λόγον, συναποθανέτω σοί· θάρσει, οὐ μή σέ ρήξει.» (Σείρ. 19, 10). Πολύ σπουδαία εἶναι αὐτά τά λόγια του. Ἐμεῖς ξεχνᾶμε ποτέ τά σφάλματα τοῦ ἀδελφοῦ μας; Πεθαίνει μαζί μας ὁ κακός λόγος• Ὄχι, ποτέ. Ἐμεῖς τόν διαδίδουμε καί μ' αὐτόν τόν τρόπο γινόμαστε σάν τίς μύγες οἱ ὅποιες κυκλοφοροῦν παντοῦ καί παντοῦ μεταδίδουν τήν μόλυνση. Πρέπει νά εἴμαστε ὄχι σάν τίς μύγες ἀλλά σάν τίς μέλισσες οἱ ὁποῖες πετᾶνε ἀπό τό ἕνα λουλούδι στό ἄλλο μαζεύοντας τό μέλι. Καί ἐμεῖς πρέπει νά μαζεύουμε τό μέλι δίνοντας σημασία μόνο στό καλό ποῦ ὑπάρχει στόν ἀδελφό μας.
Γι' αὐτούς ποῦ κακολογοῦν καί κατακρίνουν τόν ἀδελφό τους ὁ ψαλμωδός καί προφήτης Δαβίδ εἶπε: «τάφος ἀνεωγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν» (Ψάλ. 5, 10). Ἀνοῖξτε ἕναν τάφο καί θά δεῖτε τί ἀκαθαρσίες ὑπάρχουν μέσα του καί τί δυσοσμία. Ἡ ἴδια δυσοσμία, πνευματική δυσοσμία, βγαίνει ἀπό τό στόμα μας ὅταν κατακρίνουμε τόν πλησίον. Στόν ἴδιο ψαλμό ποῦ διαβάζεται στήν πρώτη Ὥρα ὁ προφήτης λέει: «ἀπολεῖς πάντας τούς λαλοῦντας τό ψεῦδος» (Ψάλ. 5, 7). Ἐμεῖς ὅμως διώχνουμε αὐτούς ποῦ κακολογοῦν μπροστά μας τόν πλησίον; Ὄχι, δέν τούς διώχνουμε ἄν καί ἔπρεπε νά τό κάνουμε.
Αὐτό πού πρέπει ἐμεῖς νά κάνουμε εἶναι νά δαμάσουμε τή γλώσσα μας. Ὅλοι εἴμαστε ἔνοχοι ἐνώπιόν του Θεοῦ καί ὅλοι ἔχουμε πολλές ἁμαρτίες. Τίς δικές μας ἁμαρτίες πρέπει νά προσέχουμε καί ὄχι τοῦ πλησίον μας. Εἶπε ὁ ψαλμωδός: «οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν σου πᾶς ζῶν» (Ψάλ. 142, 3). Κανείς δέν εἶναι δίκαιος ἐνώπιόν του Θεοῦ, ὅλοι εἴμαστε ἔνοχοι. Αὐτοί πού κατακρίνουν τούς ἄλλους, πολλές φορές, γίνονται καί συκοφάντες ἐπειδή τούς κατηγοροῦν γιά κάτι ἀβάσιμο.
Χτές γιορτάσαμε τή μνήμη ἑνός πολύ μεγάλου ἁγίου, τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας. Ἐκεῖνος γιά νά διδάξει αὐτούς, πού τούς ἄρεσε νά κατακρίνουν τούς ἄλλους, διηγήθηκε μία φορά τήν ἑξῆς ἱστορία. Σέ μία πολύ μεγάλη πόλη, στήν Τύρο, ζοῦσε κάποτε ἕνας μοναχός, ζοῦσε ἐκεῖ καί μία πόρνη ὀνόματι Πορφυρία. Μία μέρα ὅταν ὁ μοναχός αὐτός περπατοῦσε στό δρόμο τόν πλησίασε ἡ Πορφυρία καί τοῦ εἶπε: «πάτερ ἅγιε, σῶσε μέ ὅπως καί ὁ Χριστός ἔσωσε κάποτε μία πόρνη». Ὁ ἅγιος ἐκεῖνος μοναχός τήν πῆρε ἀπό τό χέρι καί τήν πῆγε ἔξω ἀπό τήν πόλη. Τήν ὁδήγησε σ' ἕνα γυναικεῖο μοναστήρι γιά νά καθαρθεῖ ἐκεῖ ἡ ψυχή της μέ τά δάκρυα τῆς μετανοίας. Στό δρόμο βρῆκαν ἕνα μωρό πού οἱ γονεῖς τοῦ τό εἶχαν ἀφήσει καί ἡ Πορφυρία τό πῆρε γιά νά τό μεγαλώσει.
Ὅταν αὐτό ἔγινε γνωστό μερικοί ἄνθρωποι πού τούς ἄρεσε πολύ νά κατακρίνουν τόν πλησίον τους ἄρχισαν νά κακολογοῦν τήν Πορφυρία, λέγοντάς της: «Μπράβο, Πορφυρία, ὡραῖο παιδάκι κάνατε μέ τόν μοναχό». Καί τόν μοναχό τόν περιφρονοῦσαν καί τόν κακολογοῦσαν. Ὁ μοναχός ὅμως προσευχόταν ἀδιαλείπτως καί γιά τήν Πορφυρία καί γιά τόν ἑαυτό του. Ἦρθε ἡ ὥρα του νά πάει σέ ἄλλο κόσμο καί ὅταν βρισκόταν στήν ἐπιθανάτια
κλίνη παρακάλεσε νά τοῦ φέρουν ἕνα θυμιατό μέ ἀναμμένα κάρβουνα. Πῆρε τά κάρβουνα καί τά ἔβαλε πάνω στό στῆθος του. Ἡ φωτιά δέν ἄγγιξε οὔτε τό σῶμα τοῦ ἀλλά οὔτε ἀκόμα καί τά ροῦχα. Τότε εἶπε ὁ μοναχός: «Νά ξέρετε ἐσεῖς πού κατακρίνατε τήν Πορφυρία καί ἐμένα ὅτι εἶμαι ἀθῶος. Ἡ σαρκική ἁμαρτία δέν μέ ἔχει ἀγγίξει ὅπως δέν μέ ἄγγιξε τώρα ἡ φωτιά αὐτή».
Δέν ἀρκεῖ αὐτό τό παράδειγμα σ' ἐκείνους πού τούς ἀρέσει νά κατακρίνουν τούς ἄλλους. Δέ σταματᾶνε τίς κακολογίες τους. Ἀλλοίμονό τους, ὅπως κρίνουν αὐτοί τόν πλησίον τους ἔτσι θά κριθοῦν ἀπό τόν Θεό. Ὁ δικός μας μεγάλος ἅγιος, ὁ ἅγιος Δημήτριος, μητροπολίτης Ροστόβ, λέει τό ἑξῆς, ὅταν ἀναφέρεται στήν κατάκριση: «Μήν κοιτᾶς τίς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων ἀλλά πρόσεχε τή δική σου κακία. Διότι δέν θά δώσεις λόγο γιά τούς ἄλλους ἀλλά μόνο γιά τόν ἑαυτό σου. Δέν ὑπάρχει ἀνάγκη νά προσέχεις τούς ἄλλους, πῶς ζεῖ ὁ καθένας καί ποιές ἁμαρτίες κάνει. Ἐσύ πρόσεχε τόν ἑαυτό σου. Εὐαρεστεῖς τόν Θεό; Μοιάζει ἡ ζωή σου μέ τήν ζωή τῶν ἁγίων; Ἀκολουθεῖς καί ἐσύ τήν ὁδό ποῦ ἀκολούθησαν αὐτοί στή ζωή τους; Εἶναι εὐχάριστο μπροστά στό Θεό τό ἔργο σου; Ὁ ἄνθρωπος πού κατακρίνει τούς ἄλλους μοιάζει μέ ἕναν πονηρό καθρέφτη, ὁ ὁποῖος ἐνῶ ἀντανακλᾶ τούς ἄλλους, τόν ἑαυτό του δέν τόν βλέπει. Μοιάζει ἐπίσης καί μέ ἕνα ἀκάθαρτο λουτρό τό ὁποῖο τούς ἄλλους τούς πλένει ἐνῶ τό ἴδιο μένει ἄπλυτο.
Τό ἴδιο καί αὐτός πού κρίνει τούς ἄλλους. Βλέπει τί τρώει, τί πίνει καί ποιές ἁμαρτίες κάνει ὁ καθένας, τόν ἑαυτό τοῦ ὅμως δέν τόν βλέπει. Στόν πλησίον του βλέπει ἀκόμα καί τήν παραμικρή ἁμαρτία. Ἡ δική του ὅμως ἡ ἁμαρτία, ὅσο μεγάλη καί νά εἶναι, γι' αὐτόν εἶναι σάν νά μήν ὑπάρχει. Θέλει νά μήν ξέρει κανείς τήν ἁμαρτία του καί νά μήν λέει τίποτα γι' αὐτή. Ἐνῶ ὁ ἴδιος τους ἄλλους τούς συκοφαντεῖ, τούς κρίνει καί τούς κατακρίνει».
Δέν εἶναι δική μας ἡ εἰκόνα ποῦ δίνει ὁ ἅγιος Δημήτριος; Ἀσφαλῶς γιά μᾶς μιλάει ἐδῶ ὁ ἅγιος καί ἰδιαίτερα γι' αὐτούς πού ἡ κατάκριση καί ἡ συκοφαντία ἔγινε πλέον ἡ ζωή τους καί πού βρίσκονται πολύ μακριά ἀπ' αὐτό πού λέει ὁ Ἰησοῦς. Εἶναι οἱ ἄνθρωποι πού θέλουν νά βγάλουν τό σκουπιδάκι ἀπό τό μάτι τοῦ ἀδελφοῦ τους ἐνῶ οἱ ἴδιοι ἔχουν στό δικό τους τό μάτι ὁλόκληρο δοκάρι. Νά μήν τούς μοιάζουμε. Νά προσέχουμε τόν ἑαυτό μας καί νά ζητᾶμε τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ σ' αὐτό τόν δύσκολο ἀγώνα κατά τοῦ πάθους τῆς κατακρίσεως. Νά μήν κρίνουμε γιά νά μήν κριθοῦμε καί ἐμεῖς ἀπό τόν Ἕναν Μοναδικό καί Αἰώνιο Κριτή, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, τοῦ Ὁποίου ἡ τιμή καί τό κράτος μετά τοῦ Ἀνάρχου Αὐτοῦ Πατρός καί τοῦ Παναγίου καί Ζωοποιοῦ Πνεύματος. Ἀμήν.
Πηγή: https://www.impantokratoros.gr/mhkrinete-inamhkrithite.el.aspx