Λιτότητα στήν τροφή, σημαίνει ὑγεία
Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου
Μην παχαίνουμε το σώμα, αλλ' ας ακούσουμε τον Παύλο, που λέει:
«Μή φροντίζετε γιά τή σάρκα, πώς νά ἱκανοποιεῖτε τίς παράνομες ἐπιθυμίες».
Γιατί, ὅπως ἀκριβῶς ἐκεῖνος πού θά πάρει καί θά ρίξει τά τρόφιμα στόν ὀχετό, ἔτσι καί ἐκεῖνος πού τά βάζει στό στομάχι του ἤ καλύτερα ὄχι ἔτσι, ἀλλά ἀκόμη χειρότερα.
Γιατί στήν πρώτη περίπτωση γεμίζει κανείς τόν ὀχετό, χωρίς νά προξενεῖ κακά στόν ἑαυτό του, ἐνῶ στήν πολυφαγία προκαλεῖ ἄπειρες ἀρρώστιες.
Γιατί, ἐκεῖνο πού τρέφει τό σῶμα εἶναι ἡ ὀλιγάρκεια, ἐπειδή τό λίγο μπορεῖ νά τό ἀφομοιώσει ὁ ὀργανισμός. Ἐνῶ τό ἐπί πλέον, ὄχι μόνον δέν τρέφει τό σῶμα, ἀλλά καί τό καταστρέφει.
Ἀλλά κανείς δέν τά προσέχει αὐτά, γιατί ἐξαπατᾶται ἀπό τήν ἄκαιρη ἡδονή καί τή συνηθισμένη ἀντίληψη. Θέλεις νά τρέφεις τό σῶμα;
Ἀφαίρεσε τό περιττό, δίνε τοῦ τό ἀπαραίτητο καί ὅσο μπορεῖ νά ἐπεξεργαστεῖ καί νά ἀφομοιώσει.
Μήν τό βαραίνεις, γιά νά μήν τό καταποντίσεις.
Τό ὀλιγαρκές φαγητό εἶναι καί τροφή καί ἡδονή· γιατί τίποτε δέν φέρνει τόση εὐχαρίστηση, ὅση ἡ τροφή πού ἐπεξεργάστηκε καλά καί ἀφομοιώθηκε.
Τίποτε ἄλλο δέν χαρίζει τόση ὑγεία, τίποτε τόση ὀξύτητα στίς αἰσθήσεις, τίποτε δέν ἀπομακρύνει τόσο πολύ τήν ἀρρώστια. Ἄρα τό λιτό φαγητό εἶναι καί τροφή καί ἡδονή καί ὑγεία, ἐνῶ ἡ κατάχρηση εἶναι καταστροφή καί ἀηδία καί ἀρρώστια.
Γιατί αὐτά πού προξενεῖ ἡ πείνα, αὐτά προξενεῖ καί ἡ πολυφαγία, μᾶλλον δέ καί χειρότερα.
Γιατί ἡ πείνα σέ λίγες μέρες ἅρπαξε τόν ἄνθρωπο ἀπό τή ζωή καί τόν ἀπάλλαξε ἀπό τόν πόνο, ἐνῶ ἡ πολυφαγία, ἀφοῦ καταφάει τό σῶμα καί τό σαπίσει, τό παραδίδει σέ μακροχρόνια ἀρρώστια καί στή συνέχεια σέ φοβερότατο θάνατο.
Ἐμεῖς ὅμως νομίζουμε, ὅτι ἡ πείνα εἶναι φοβερό δυστύχημα, ἐνῶ τρέχουμε πρός τήν ἀφθονία πού εἶναι χειρότερη ἀπ' αὐτή.
Ἀπό ποῦ προέρχεται αὐτή ἡ ἀρρώστια, ἀπό ποῦ αὐτή ἡ μανία; Δέν λέω νά βασανίζουμε τούς ἑαυτούς μας, ἀλλά νά τρεφόμαστε τόσο, ὅσο θά φέρνει εὐχαρίστηση, τήν πραγματική εὐχαρίστηση, καί θά μπορεῖ νά θρέψει τό σῶμα καί νά τό κάνει πειθαρχικό καί ἁρμονικό πρός τίς ψυχικές ἐνέργειες, καλά στερεωμένο καί συναρμοσμένο.
Ὅταν ὅμως παραχορτάσει ἀπό τροφή, ἀφοῦ διαλύσει, ὅπως θά μποροῦσε νά πεῖ κανείς, τίς ἴδιες τίς ὀσφύες (τά ἰσχία) καί τούς συνδέσμους πού τό στηρίζουν, δέν μπορεῖ πλέον νά βαστάξει τήν ἀφθονία τῶν τροφῶν, γιατί ἡ ἀφθονία αὐτή ὅταν μπεῖ μέσα ὅλα τά διαλύει καί τά σκορπίζει.(ΕΠΕ 25, 288,290)
Γιατί λοιπόν, πές μου, παχαίνεις τό σῶμα; Μήπως σέ ἔχουμε γιά νά σέ θυσιάσουμε; Μήπως θά σέ παραθέσουμε σάν φαγητό σέ κάποιο τραπέζι;
Τίς κότες καλά κάνεις καί τίς παχαίνεις· μᾶλλον δέ οὔτε καί γιά ἐκεῖνες κάνεις καλά· γιατί, ὅταν παραπαχύνουν, εἶναι ἄχρηστες γιά ὑγιεινή δίαιτα. Τόσο μεγάλο κακό εἶναι ἡ καλοπέραση, ὥστε καί στά ἄλογα ζῶα κάνει φανερή τή βλάβη.
Γιατί, μέ τό νά παρατρέφουμε τίς κότες, τίς κάνουμε ἄχρηστες καί γι' αὐτές καί γιά ἐμᾶς.
Ἐπειδή τά περιττώματα μένουν ἀκατέργαστα καί τό ὑγρό σάπισμα προέρχεται ἀκριβῶς ἀπό αὐτό τό πάχος.
Τά ζῶα ὅμως πού δέν τρέφονται μέ τόση ὑπερβολή, ἀλλά ζοῦν, θά ἔλεγε κανείς, μέ νηστεία καί τρῶνε μέ μέτρο καί κοπιάζουν καί ταλαιπωροῦνται, αὐτά καί γιά τόν ἑαυτό τους καί γιά τούς ἄλλους εἶναι πάρα πολύ χρήσιμα καί σάν τροφή καί ὡς πρός ὅλα τά ἄλλα.
Πράγματι, οἱ ἄνθρωποι πού τρέφονται μέ αὐτά εἶναι περισσότερο γεροί· ἐνῶ, ὅσοι διατρέφονται μέ τά ζῶα πού προανέφερα, μοιάζουν μέ αὐτά, γίνονται δηλαδή νωθροί καί φιλάσθενοι καί δεσμεύονται χειρότερα. Γιατί, τίποτε δέν εἶναι γιά τό σῶμα τόσο ἐχθρικό καί βλαβερό, ὅσο ἡ καλοπέραση καί ἡ καλοφαγία.
Ἐπειδή τίποτε δέν ἀποδιοργανώνει καί δέν βλάπτει καί δέν καταστρέφει τό σῶμα τόσο, ὅσο ἡ ἀσωτία. Γι' αὐτό μάλιστα θά ἔμενε κανείς κατάπληκτος γιά τήν ἀνοησία τούς αὐτή ἐξαιτίας αὐτοῦ, γιατί δέν θέλουν νά ἐπιδείξουν γιά τόν ἑαυτό τούς τόση φροντίδα οὔτε ὅση ἄλλοι δείχνουν γιά τούς ἀσκούς τους.
Ἐπειδή ἐκεῖνοι μέν, οἱ ἔμποροι τῶν κρασιῶν, δέν ἀφήνουν νά ἔχουν περισσότερο κρασί ἀπό ὅσο πρέπει, γιά νά μή σπάσουν ἐνῶ αὐτοί, γιά τήν ἄθλια κοιλιά τους δέν δείχνουν οὔτε αὐτή τή φροντίδα· ἀλλά, ὅταν τή γεμίσουν καί τήν κάνουν νά σκάσει ἀπό τό πολύ φαγητό, γεμίζουν τά πάντα μέχρι τά αὐτιά, μέχρι τίς μύτες, μέχρι τό φάρυγγα, καί ἔτσι προξενοῦν διπλή στενοχώρια καί στό πνεῦμα καί στή δύναμη πού κυβερνᾶ τό ζωικό καί ὑλικό στοιχεῖο. (ΕΠΕ 10,782-784)
Γνωρίζετε ὅτι, ὅπως ἕνα ὡραῖο σπίτι, ὅταν εἶναι εὐχάριστη ἡ ἀτμόσφαιρα, φαίνεται λαμπρό, ἔτσι καί ἡ ἐκδήλωση τῆς ψυχικῆς εὐφροσύνης, τό ὡραῖο πρόσωπο τό κάνει ὡραιότερο.
Ὅταν ὅμως βρίσκονται σέ κατήφεια καί σέ πόνους, γίνεται πιό ἄσχημο· καί τήν κατήφεια τή δημιουργοῦν οἱ ἀρρώστιες καί οἱ πόνοι, ἐνῶ τίς ἀσθένειες τίς δημιουργεῖ τό σῶμα πού ἔγινε μαλθακότερο ἀπό τίς πολλές ἀπολαύσεις.
Ὥστε καί γι' αὐτό τό λόγο νά ἀποφεύγετε τόν τρυφηλό βίο, ἐάν βέβαια πείθεσθε στά λόγιά μου. Ἀλλά, θά μοῦ πεῖς, εἶναι εὐχάριστες οἱ ἀπολαύσεις.
Ναί, ἀλλά δέν εἶναι τόσο μεγάλες, ὅσο μεγάλες εἶναι οἱ δυσκολίες, ἀπό τίς ὅποιες συνοδεύονται. Ἄλλωστε, ἡ εὐχαρίστηση φθάνει μέχρι τό φάρυγγα, μέχρι τή γλώσσα, γιατί μόλις τελειώσει τό τραπέζι καί καταπιεῖς τήν τροφή, θά εἶσαι ὅμοιος μ' ἐκεῖνον πού δέν ἔλαβε μέρος στό τραπέζι, μᾶλλον δέ πολύ χειρότερος, γιατί τό τραπέζι τό ἀκολουθοῦν βάρη στομαχικά, καί ὑπερένταση, καί κεφαλαλγία καί ὕπνος πού μοιάζει μέ θάνατο, πολλές δέ φορές καί ἀϋπνία ἀπό τήν πολυφαγία καί δύσπνοια καί ρέψιμο· καί θά καταριέσαι ἄπειρες φορές τήν κοιλιά, ἐνῶ πρέπει νά καταριέσαι τήν κατάχρηση.
Ρώτησε τούς γιατρούς γι' αὐτά καί αὐτοί θά σού ἐξηγήσουν σαφέστερα· οἱ γιατροί λοιπόν ὀνομάζουν τή φτώχεια μητέρα τῆς ὑγείας, ἐνῶ τίς ποδαλγίες, τούς πονοκεφάλους, τίς ἀποπληξίες, τή φυματίωση, τήν ὑδρωπικία, τίς φλεγμονές καί τά πρηξίματα, καθώς καί τό πλῆθος ἄπειρων ἄλλων νοσημάτων, ὑποστηρίζουν ὅτι προέρχονται ἀπό τήν τρυφηλή ζωή καί ἀπό τήν λαιμαργία, καί σάν ἀκάθαρτα ρυάκια πού πηγάζουν ἀπό κάποια βρωμερότατη πηγή, καταστρέφουν καί τήν καλή ὑγεία τοῦ σώματος καί τή σωφροσύνη τῆς ψυχῆς.
Αὐτό πού πολλές φορές εἶπα, αὐτό θά πῶ καί τώρα· ὅπως ἀκριβῶς δηλαδή τό νά τρώει κανείς ὅσο χρειάζεται καί μέ μέτρο, παρέχει μεγάλη ὠφέλεια καί στήν ὑγεία τοῦ σώματος καί στήν ὅλη κατάσταση τῆς ψυχῆς, ἔτσι πάλι ἡ κατάχρηση στό φαγητό διαφθείρει διπλά τόν ἄνθρωπο, καί σωματικά καί ψυχικά.
Γιατί ἡ πολυφαγία καί ἡ μέθη παραλύει τή δύναμη τοῦ σώματος καί διαφθείρει τήν ὑγεία τῆς ψυχῆς. Γι' αὐτό, ἄς ἀποφεύγουμε τήν κατάχρηση.
Ἐκεῖνοι πού ζοῦν συνεχῶς μέσα στίς ἀπολαύσεις, κυριεύονται ἀπό τρομερές καί ἀθεράπευτες ἀρρώστιες.
Πηγή: https://www.romfea.gr/pneumatika