Κυριακὴ Α' Νηστειῶν [Ὀρθοδοξίας]
Ἡ σημερινὴ Κυριακή, ἡ πρώτη της ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὀνομάζεται Κυριακή της Ὀρθοδοξίας, καὶ ἑορτάζουμε τὴν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν εἰκόνων καὶ τὸν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας ἔναντί της αἱρέσεως τῆς εἰκονομαχίας. Στὴν Κέρκυρα δέ, τούτη τὴν ἡμέρα, ἔχουμε τὸ προνόμιο νὰ λιτανεύουμε, μαζὶ μὲ τὶς ἱερὲς εἰκόνες, καὶ τὸ σκήνωμα τῆς ἁγίας Θεοδώρας τῆς Αὐγούστας, ἡ ὁποία πρωτοστάτησε στὴν πανηγυρικὴ ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων. Καὶ εἶναι τόσο σπουδαῖο γιὰ τὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας τοῦτο τὸ γεγονός, διότι μέσα ἀπὸ τὴν ἀποδοχὴ καὶ τὴν προσκύνηση τῶν ἱερῶν εἰκόνων ἐπιβεβαιώνεται καὶ διατρανώνεται ἡ Ὀρθόδοξη πίστη καὶ διδασκαλία σχετικὰ μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ σωτήριο Πάθος Του, ἀλλὰ καὶ μὲ τὶς εὐεργεσίες ποὺ παρέχουν στοὺς πιστοὺς οἱ Ἅγιοι ποὺ εὐαρέστησαν τὸν Θεό.
Ἡ ἐπίθεση τῶν εἰκονομάχων κατὰ τῶν εἰκόνων εἶχε ὡς αἰχμὴ τῆς τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ στὶς Δέκα Ἐντολές, ποὺ ἀπαγορεύει τὴν κατασκευὴ καὶ τὴν προσκύνηση τῶν εἰδώλων. Διατείνοντο δηλαδὴ ἀπὸ τὴ μία ὅτι οἱ εἰκόνες δὲν εἶναι σύμφωνες μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν διαφέρουν ἀπὸ τὰ εἴδωλα, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ὅτι εἶναι βλασφημία κατὰ τοῦ Θεοῦ νὰ ζωγραφίζουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, διότι ἡ θεία φύση εἶναι ἀπερίγραπτη.
Ἡ Ἐκκλησία ὡστόσο, ἤδη ἀπὸ τὴν Πενθέκτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, προέκρινε ὅτι ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ ἔκφραση καὶ ἀπόδειξη τῆς ἀληθινῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεώς Του καὶ τῆς ἀπολυτρώσεως ποὺ ἔφερε στὸν κόσμο. Καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους θεολόγους τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀπὸ τοὺς θερμοτερους ὑποστηρικτὲς τῶν ἱερῶν εἰκόνων, πολὺ σωστὰ διαπιστώνει ὅτι ἡ μὲν θεία φύση εἶναι ἀπερίγραπτη, μετὰ ὅμως τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ, ὁ ἀπερίγραπτος Θεὸς γίνεται περιγραπτὸς καὶ ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἀντιπροσωπεύει ἀκριβῶς αὐτὴ τὴν ἄρρηκτο ἕνωση τῶν δύο φύσεων, τῆς θείας καὶ τῆς ἀνθρώπινης, στὸ πρόσωπο τοῦ θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Στὸ ἄλλο ἐπιχείρημα τῶν εἰκονομάχων, ὅτι δηλαδὴ ὁ Θεὸς ἀπαγορεύει τὰ εἴδωλα καὶ τὴν προσκύνησή τους, ἡ Ἕβδομη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ποὺ ἐπικύρωσε τὴν θεολογία τῶν εἰκόνων, δέχτηκε τὴν διάκριση ποὺ εἶχαν κάνει μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀνάμεσα στὰ εἴδωλα καὶ τὶς εἰκόνες. Ὅτι δηλαδὴ τὸ εἴδωλο εἶναι μία ἀναπαράσταση ἑνὸς ψεύτικου ἢ ἀνύπαρκτου θεοῦ, ἐνῶ ἡ εἰκόνα περιγράφει τὴ μορφὴ τοῦ θεανθρώπου Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων. Ἐπίσης, κατὰ τὴν διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, οὐδέποτε οἱ πιστοὶ ἀποδίδουμε λατρεία στὶς εἰκόνες. Ἡ λατρεία ἁρμόζει καὶ ἀποδίδεται μόνο στὸν Τριαδικὸ Θεό, ἐνῶ τὶς εἰκόνες τὶς τιμοῦμε καὶ τὶς προσκυνοῦμε, δηλαδὴ τὶς ἀσπαζόμαστε, γνωρίζοντας ὅτι "ἡ τῆς εἰκόνος τιμὴ ἐπὶ τὸ πρωτότυπον διαβαίνει", σύμφωνα μὲ τὴ φράση τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Δὲν τιμοῦμε δηλαδὴ καὶ δὲν προσκυνοῦμε τὸ ξύλο ἢ τὰ χρώματα τῆς εἰκόνας, ἀλλὰ τὸ πρόσωπο ποὺ εἰκονίζεται, τὸν Χριστό, τὴν Παναγία καὶ τοὺς Ἁγίους.
Οἱ ἱερὲς εἰκόνες εἶναι ἐπιπλέον χρήσιμες καὶ διδακτικὲς γιὰ κάθε πιστό, ἀφοῦ περιγράφουν μὲ τρόπο παραστατικὸ τὶς ἀλήθειες τῆς πίστεώς μας, τὴ σάρκωση τοῦ Θεοῦ, τὰ θαύματα τοῦ Χριστοῦ, τὸ Πάθος καὶ τὴν Ἀνάστασή Του, τοὺς ἄθλους τῶν Μαρτύρων, τὶς μορφὲς καὶ τοὺς βίους τῶν Ἁγίων. Συμπληρώνουν δηλαδὴ καὶ ἐπεξηγοῦν ὅσα ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ τὰ Συναξάρια τῶν Ἁγίων μας διηγοῦνται, καὶ παράλληλά μας ὠθοῦν ὅλους σὲ κατάνυξη, σὲ προσευχή, σὲ ἐπιθυμία τῶν ἐπουρανίων ἀγαθῶν, σὲ ἐντατικότερους πνευματικοὺς ἀγῶνες, ὥστε νὰ ὁμοιάσουμε κι ἐμεῖς μὲ τοὺς Ἁγίους. Γὶ αὐτὸ καὶ οἱ εἰκόνες δὲν ἀποτελοῦν ἁπλὰ ἕνα διακοσμητικὸ στοιχεῖο τῶν ἱερῶν ναῶν, ἀλλὰ στοιχεῖο ἀναπόσπαστό της Λατρευτικῆς καὶ Μυστηριακῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, σὲ κάθε γιορτή, σὲ κάθε Θεία Λειτουργία, σὲ κάθε ἐπίσκεψή μας στὸ Ναό, ἀκόμα καὶ γιὰ νὰ ἀνάψουμε ἁπλὰ ἕνα κερὶ καὶ νὰ προσευχηθοῦμε.
Ὅλες αὐτὲς τὶς μεγάλες ἀλήθειες μᾶς ὑπενθυμίζει ὁ σημερινὸς ἑορτασμός, στὴν ἀρχὴ τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Μᾶς ὑπενθυμίζει καὶ μᾶς ὑπογραμμίζει ὅτι ἡ πίστη μᾶς εἶναι ἀληθινή, ὅτι ὁ Κύριος ἠμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι πράγματι ὁ σαρκωθεῖς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἔχει παρέλθει ἡ σκιὰ τοῦ Νόμου καὶ βρισκόμαστε στὴν περίοδο τῆς Χάριτος καὶ τῆς Ἀπολυτρώσεως ποὺ ὁ Σωτήρας Χριστὸς ἔφερε στὸν κόσμο. Μᾶς ὑπενθυμίζει ἀκόμα ὅτι ὁ πνευματικός μας ἀγώνας, ποὺ ἐτούτη τὴν περίοδο ὀφείλει νὰ εἶναι πιὸ ἔντονος, ἔχει ὡς τέρμα τὴν Ἀνάσταση, τὴν ὁποία μᾶς καλεῖ νὰ ἑορτάσουμε γνήσια, μὲ ἐπίγνωση τῆς ἀληθείας καὶ μὲ οὐσιαστική, πνευματική μας ἀνάσταση καὶ μεταμόρφωση.
--- Πηγή: Ἁπλὰ καὶ Ὀρθόδοξα: https://xerouveim.blogspot.gr/2010/02/21-2-2010.html