Διδαχή Δ'
Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ
Ὁ Κύριος ἠμῶν Ἰησοῦς Χριστός καί Θεός, ἀδελφοί μου, ὁ γλυκύτατος Δεσπότης, ὁ ποιητής τῶν Ἀγγέλων, παρακινούμενος ἀπό τήν εὐσπλαχνίαν Του καί πολλήν ἀγάπην ὁπού ἔχει εἰς τό γένος μας, σιμά εἰς τά ἄπειρα χαρίσματα ὁπού μᾶς ἐχάρισε καί μᾶς χαρίζε καθ' ἑκάστην ἡμέραν, ἰδού ὁπού μᾶς ἠξίωσε καί ἀπόψε καί τόν ἐδοξάσαμεν καί ἐτιμήσαμεν καί τήν Δέσποινά μας Θεοτόκον, καί ἄμποτε ὁ Κύριος διά πρεσβειῶν της νά συγχωρήση τά' ἁμαρτήματά μας, καί νά μᾶς ἀξιώση τῆς βασιλείας Του, νά προσκυνοῦμεν καί νά δοξάζωμεν τήν Παναγίαν Τριάδα καί νά χαιρώμεθα καί εὐφραινώμεθα πάντοτε. Μέ ἠξίωσεν ὁ Κύριος, ἀδελφοί μου, καί ἐμένα τόν ἁμαρτωλόν καί ἦλθα ἐδῶ εἰς τήν εὐλογημένην σᾶς χώραν καί εἴπαμεν μερικά νοήματα τῆς ἁγία μας Ἐκκλησίας. Παρακινούμενος ὁ Κύριός μας ἀπό τήν πολλήν Του εὐσπλαχνίαν ἔκαμε πρῶτον δέκα τάγματα Ἀγγέλους. Τό πρῶτον τάγμα ἐξέπεσεν ἀπό τήν ὑπερηφάνειάν του καί ἔγιναν δαίμονες. Τότε ἐπρόσταξεν ὁ πανάγαθος Θεός καί ἔγινε τοῦτος ὁ κόσμος καί ἔκαμεν ἕναν ἄνδρα καί μίαν γυναίκα ὡσάν ἠμᾶς · τό σῶμα ἀπό τήν λάσπην, καί τήν ψυχήν ἀγγελικήν, ἀθάνατον. Ὠνόμασε τόν ἄνδρα Ἀδάμ καί τήν γυναίκα Εὔαν. Ἔκαμε καί ἕνα παράδεισον κατά τό μέρος τῆς ἀνατολῆς, ὅλον χαρά καί εὐφροσύνη. Ἔβαλε τόν Ἀδάμ καί τήν Εὔαν μέσα εἰς τόν παράδεισον καί ἐχαίροντο ὡς Ἄγγελοι. Τούς παρήγγειλε νά μή φάγουν ἀπό μίαν συκῆν καρπόν · ἀλλ' ἐκεῖνοι κατεφρόνησαν τήν προσταγήν τοῦ Θεοῦ καί ἔφαγον· καί δέν μετενόησαν. Τούς ἔδιωξεν ὁ Θεός ἀπό τόν παράδεισον καί ἔζησαν εἰς τοῦτον τόν κόσμον 930 χρόνους μέ μαῦρα καί πικρά δάκρυα. Καί ἀφοῦ ἀπέθανον, ἐπῆγαν εἰς τήν κόλασιν καί ἐκαίοντο 5.500 χρόνους. Εὐσπλαγχνίσθη ὁ πανάγαθος Θεός τό γένος μας καί κατελθῶν ἐσαρκώθη ἐκ Πνεύματος Ἁγίου εἰς τήν κοιλίαν τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας καί ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος χωρίς ἁμαρτίαν, καί μᾶς ἐλύτρωσεν ἀπό τάς χείρας τοῦ διαβόλου. Μᾶς ἔδειξε τήν ἁγίαν Πίστιν, τό ἅγιον Βάπτισμα, τά Ἄχραντα Μυστήρια, διά νά ἠξεύρωμεν ποῦ περιπατοῦμεν.
Τή Μεγάλη Πέμπτη τό βράδυ ἐπῆρεν ὁ Κύριος ἄρτον καί οἶνον καί τά εὐλόγησε· καί ἔκαμε τά Ἄχραντα Μυστήρια, τό πανάγιον σῶμα Του καί αἷμα Του, καί ἐμετάλαβε τούς δώδεκα Ἀποστόλους.
Ἕως ἐδῶ ἀναφέραμεν τήν ἱστορίαν εἰς δύο λόγους καί τήν ἀφήσαμεν. Τώρα δέ ἐλπίζοντες εἰς τήν εὐσπλαγχνίαν τοῦ Χριστοῦ μας, καθώς τό Πνεῦμα τό Ἅγιόν μας φωτίση νά κάμωμεν ἀρχήν νά εἴπωμεν καί τά ἐπίλοιπα μέ συντομίαν.
Καί πρῶτον, πρέπει, ἀδελφοί μου, νά προσέχετε εἰς ὅλα τά νοήματα τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου, διότι εἶναι ὅλα διαμάντια, θησαυρός, χαρά, εὐφροσύνη, ζωή αἰώνιος, καί περισσότερον ἐδῶ εἰς τά Ἄχραντα Μυστήρια. Καί πρῶτον νά στοχασθῶμεν τί ἔκαμε ὁ Χριστός μας. Δέν ἐφύλαξε μίσος καί ἔχθραν νά μή μεταλάβη τόν Ἰούδαν τόν ἐχθρόν του, ὅπως ἐμετάλαβε καί τούς ἔδεκα μαθητᾶς, τούς φίλους Του τούς καλούς, ἔτσι καί τόν Ἰούδαν, τόν ἐχθρόν Του.
Ἦτο ἕνας ἄνθρωπος ὀνομαζόμενος Σαπρίκιος, ὁ ὁποῖος ἐνήστευε πάντοτε, προσηύχετο, ὑπάνδρευε πτωχᾶς γυναίκας, ἔκτισεν ἐκκλησίας, ποτέ τοῦ δέν ἔβλαψεν, ἀλλ' ἀγαποῦσε τό δίκαιον. Ἦτο καί ἕνα ἄλλος ὀνομαζόμενος Νικηφόρος, ὁ ὁποῖος ποτέ τοῦ καλόν δέν ἔκαμε, μάλιστα ἔκλεπτεν, ἀδικοῦσε τόν κόσμον, ἐπόρνευεν, ὅλα τά κακά τά εἶχε κάμει. Ἤθελε δέ νά φονεύση καί τόν ἀδελφόν του Σαπρίκιον. Μίαν ἡμέραν στέλλει ὁ βασιλεύς καί παίρνει τόν Σαπρίκιον καί τοῦ λέγει: Νά ἀρνηθῆς τόν Χριστόν καί νά προσκυνήσης τά εἴδωλα. Λέγει ὁ Σαπρίκιος: Ἐγώ τόν Χριστόν μου δέν τόν ἀρνοῦμαι ποτέ. Τόν ἐβασάνισεν ὁ βασιλεύς δυνατά καί ὡσάν εἶδε πῶς δέν εἶναι τρόπος νά νικήση τήν γνώμην του, ἀπεφάσισε νά τόν θανατώση. Παίρνοντας τόν λοιπόν ὁ δήμιος νά τόν ὑπάγη εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης, τό ἔμαθεν ὁ Νικηφόρος καί πηγαίνει εἰς τόν δρόμον καί λέγει τοῦ Σαπρικίου: Ἐγώ, ἀδελφέ, σού ἑπταισα· καί ἔμαθα ὅτι θά σέ θανατώσουν. Διά τοῦτο σέ παρακαλῶ, ἀδελφέ, νά μέ συγχωρήσης· σου ἔσφαλα. Πάλιν κύπτει ὁ Νικηφόρος, τόν παρακαλεῖ, τοῦ φιλεῖ τά πόδια. Ἀδελφέ, λέγει, συγχώρησον μέ διά τόν Θεόν. Ἀλλ' ὁ ἀδελφός του δέν τόν συγχωρεῖ. Ἔφθασαν καί εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης. Τόν παρεκάλει ὁ Νικηφόρος μετά δακρύων, καί δέν τόν ἐσυγχώρησε. Τοῦ λέγει πάλιν ὁ Νικηφόρος: Ἰδού, ἀδελφέ, τώρα θά σέ κόψουν· διατί δέν μέ συγχωρεῖς; Ἐσύ θά κολασθῆς· ἐγώ σέ συγχωρῶ μέ ὅλην μου τήν καρδίαν. Λέγει τοῦ ὁ Σαπρίκιος: Ἐγώ δέν σέ συγχωρῶ ποτέ! Καί καθώς ἐσήκωσεν ὁ δήμιος τό σπαθί νά τοῦ κόψη τό κεφάλι, βλέπων ὁ πανάγαθος Θεός τήν κακήν του γνώμην, σηκώνει τήν χάριόν Του, καί ἐρωτᾶ ὁ Σαπρίκιος τόν στρατιώτην: Διατί θέλεις νά μέ φονεύσης; Λέγει τοῦ ὁ στρατιώτης: Καί δέν τό ἠξεύρεις τώρα τόσον καιρόν; Διότι δέν προσκυνᾶς τά εἴδωλα. Λέγει τοῦ ὁ Σαπρίκιος: Διά τοῦτο μέ βασανίζεις; Ἐγώ ἀρνοῦμαι τόν Χριστόν καί προσκυνῶ τά εἴδωλα! Καί εὐθύς λέγοντας τόν λόγον δέν τόν ἐφόνευσεν, ἀλλ' ἠρνήθη τόν Χριστόν καί ὑπῆγε μέ τόν διάβολον. Βλέπων ὁ Νικηφόρος τους Ἀγγέλους ὁπού ἔστεκαν μέ ἕνα στέφανον χρυσοῦν, λέγει εἰς τόν δήμιον: Ἐγώ εἶμαι χριστιανός καί πιστεύω εἰς τόν Χριστόν μου. Λέγει τοῦ Σαπρικίου: Συγχώρησον μέ, ἀδελφέ, καί ὁ Θεός συγχωρῆσοι μέ. Καί ἀμέσως ἔκοψεν ὁ στρατιώτης τό κεφάλι τοῦ Νικηφόρου καί παρέλαβον οἱ Ἄγγελοι τήν ψυχήν αὐτοῦ καί τήν πῆγαν εἰς τόν παράδεισον.
Διά τοῦτο καί ἠμεῖς οἱ εὐσεβεῖς χριστιανοί πρέπει νά ἀγαπῶμεν τούς ἐχθρούς μας καί νά τούς συγχωρῶμεν· νά τούς τρέφωμεν, νά τούς ποτίζωμεν, νά παρακαλοῦμεν τόν Θεόν διά τήν ψυχήν τῶν, καί τότε νά λέγωμεν εἰς τόν Θεόν: Θεέ μου, σέ παρακαλῶ νά μέ συγχωρήσης καθώς καί ἐγώ συγχωρῶ τούς ἐχθρούς μου. Εἰ δέ καί δέν συγχωρήσομεν τούς ἐχθρούς μας, καί τό αἷμα μας νά χύσωμεν διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, εἰς τήν κόλασιν πηγαίνομεν.
Κάμνετε ἐδῶ ἀφορισμούς; Νά προσέχετε, χριστιανοί μου, ποτέ σᾶς νά μή κάμνετε, διότι ὁ ἀφορισμός εἶναι ξεχωρισμός ἀπό τόν Θεόν, ἀπό τούς Ἀγγέλους, ἀπό τόν παράδεισον, καί παραδομός εἰς τόν διάβολον, εἰς τήν κόλασιν. Δί' ἐκεῖνον τόν ἀδελφόν ἐσταυρώθη ὁ Χριστός νά βγάλη ἀπό τήν κόλασιν, καί σύ διά μικρόν πράγμα τόν ἀφορίζεις καί τόν βάνεις εἰς τήν κόλασιν νά καίεται πάντοτε; Τόσον σκληροκάρδιος εἶσαι; Μά καλά στοχάσου· ἀπό τόν καιρόν ποῦ ἐγεννήθης πόσες ἁμαρτίες ἔχεις πράξει μέ τό μάτι ἤ μέ τό αὐτί ἤ μέ τό στόμα ἤ μέ τόν νοῦν; Ἀναμάρτητος νομίζεις εἶσαι; Τό ἅγιον Εὐαγγέλιον μᾶς λέγει ὅτι μόνον ὁ Χριστός εἶναι ἀναμάρτητος, ἠμεῖς δέ οἱ ἄνθρωποι εἴμεθα ὅλοι ἁμαρτωλοί. Ὥστε νά μή κάμνετε ἀφορισμούς.
Διά τοῦτο, χριστιανοί μου, ἄν θέλετε νά σᾶς συγχωρήση ὁ Θεός ὅλα σας τά ἁμαρτήματα καί νά σᾶς γράψη διά τόν παράδεισον, εἰπέτε καί ἡ εὐγενεία σᾶς διά τούς ἐχθρούς σας τρεῖς φορᾶς: Ὁ Θεός συγχωρῆσοι καί ἐλεῆσοι αὐτούς. Αὐτή, ἀδελφοί μου, ἡ συγχώρησης ἔχει δύο ἰδιώματα, ἕνα νά φωτίζη καί ἕνα νά κατακαίη. Ἐγώ σᾶς εἶπα νά συγχωρῆτε τούς ἐχθρούς σας διά ἰδικόν σᾶς καλόν. Ἐσύ πάλιν ὁπού ἀδίκησες τούς ἀδελφούς σου καί ἤκουσες ὁπού εἶπον νά σέ συγχωρήσουν, μή χαίρεσαι, ἀλλά μάλιστα νά κλαῖς, διότι αὐτή ἡ συγχώρησίς σου ἔγινε φωτιά εἰς τό κεφάλι σου, ἀνίσως καί δέν ἐπιστρέψης τό ἄδικον ὀπίσω. Νά κλαύσης καί νά παρακαλέσης νά σέ συγχωρήση ὁ Θεός διά τάς ἰδικᾶς σου ἁμαρτίας. Ὅλοι οἱ πνευματικοί, πατριάρχαι, ἀρχιερεῖς, ὅλος ὁ κόσμος νά σέ συγχωρήση, ἀσυγχώρητος εἶσαι. Ἀμή ποῖος ἔχει τήν ἐξουσίαν νά σέ συγχωρήση; Ἐκεῖνος ὁπού τόν ἀδίκησες. Καί ἄν ἐξετάσωμεν καλά, πρέπει νά δώσης εἰς τό ἕνα τέσσαρα, καθώς λέγει τό ἱερόν Εὐαγγέλιον, καί τότε νά λάβης συγχώρησιν. Ἔτυχε καί δέν ἔχεις νά πληρώσης; Πήγαινε καί πώλησον τά πράγματά σου, καί ὅσα πάρεις, δόσε τά ἐκείνου ὁπού ἀδίκησες. Μά δέν φθάνουν; Πήγαινε καί σύ πωλήσου σκλάβος, καί ὅσα πάρεις δόσε τά · καί καλύτερα νά εἶσαι σκλάβος ἐδῶ εἰς τό σῶμα πέντε, δέκα χρόνους, καί νά πηγαίνης εἰς τόν παράδεισον, παρά νά εἶσαι ἐλεύθερος ἐδῶ καί αὔριον νά πηγαίνης εἰς τήν κόλασιν νά καίεσαι πάντοτε.
Ὅθεν, ἀδελφοί μου, ὅσοι ἀδικήσατε Χριστιανούς ἤ Ἑβραίους ἤ Τούρκους, νά δώσητε τό ἄδικον ὀπίσω, διότι εἶναι κατηραμένον καί δέν βλέπετε καμμίαν προκοπήν. Ἐκεῖνα τά ἄδικα τά τρώγετε διά νά ζῆτε · καί ἐκεῖνα σᾶς θανατώνουν, καί ὁ Θεός σᾶς βάνει εἰς τήν κόλασιν. Ὅποιος θέλει νά δώση τό ἄδικον ὀπίσω, ἄς σηκωθῆ νά μοῦ τό εἰπῆ, νά βάλω ὅλους τους χριστιανούς νά τόν συγχωρήσωσιν. Ἕνα πρόβατον κλεμμένον νά βάλης εἰς 100 ἰδικά σου, τά μαγαρίζει ὅλα· διότι εἶναι ἀφωρισμένον καί κατηραμένον. Σᾶς παρακαλῶ, χριστιανοί μου, νά εἰπῆτε καί δί' ἐκείνους, ὁπού ἤθελον δώσει τά ἄδικα ὀπίσω, τρεῖς φορᾶς: Ὁ Θεός συγχωρῆσοι καί ἐλεῆσοι αὐτούς.
Τό πρῶτον μας νόημα εἶναι αὐτό: Ὅσοι ἠδικήθημεν νά συγχωρῶμεν τούς ἐχθρούς μας διά τό ἰδικόν μᾶς καλόν, καί ὅσοι ἀδικήσαμεν νά δίδωμεν τά ἄδικα ὀπίσω. Τό δεύτερον εἶναι τοῦτο: Ἀνίσως καί ἠμεῖς θέλωμεν νά ὠφεληθῶμεν ἀπό τά Ἄχραντα Μυστήρια ὡσάν τούς ἕνδεκα Ἀποστόλους τούς καλούς, καί νά μή βλαφθῶμεν ὡσάν τόν Ἰούδαν τόν κακόν, νά ἐξομολογούμεθα καθαρά καί νά κοινωνῶμεν μέ φόβον καί τρόμον καί εὐλάβειαν, καί τότε νά φωτισθῶμεν. Εἰ δέ καί πηγαίνομεν ἀνεξομολόγητοι, μεμολυσμένοι μέ ἁμαρτίας, καί τολμῶμεν νά μεταλαμβάνωμεν τά Ἄχραντα Μυστήρια, βάνομεν φωτιά καί καιόμεθα.
Ποῖος ἠξεύρει, ἀδελφοί μου, νά μοῦ εἰπῆ, ὁ ἥλιος φωτεινός εἶναι ἤ σκοτεινός; Μοῦ φαίνεται ὅλοι σας τό γνωρίζετε, ὅτι εἶναι φωτεινός καί τά πάντα φωτίζει. Εἶναι ὅμως μερικά ζῶα ὁπού τά λέγουν νυχτερίδες, καί ἄλλα κουκουβάγιες, καί ὅταν βγή ὁ ἥλιος θαμβώνονται καί σκοτίζονται καί δέν βλέπουν, καί ὅταν νυκτώση, τότε βλέπουν. Ἔτσι εἶναι καί εἰς τά Ἄχραντα Μυστήρια· τόν καλόν τόν φωτίζουν καί τόν κάμνουν ὡσάν ἄγγελον· ὁμοίως καί τόν ἁμαρτωλόν πάλιν τόν σκοτίζουν καί τόν κάμνουν ὡσάν τόν διάβολον. Καθώς καί ἡ φωτιά ὅλα τά πράγματα δέν τά καίει, μάλιστα τό χρυσάφι τό λαμπρύνει καί τό καθαρίζει, καί τά ἄλλα πράγματα καίει. Λοιπόν ἄς γίνωμεν καί ἠμεῖς μάλαμα νά καθαρισθῶμεν, καί ὄχι ξύλα νά καιώμεθα.
Ἐδῶ ὁπού ἦλθα, χριστιανοί μου, ἔλαβα μίαν χαράν μεγάλην καί μίαν λύπην μεγάλην. Καί χαρά μεγάλη ἔλαβα βλέπων τήν καλήν σας γνώμην καί τήν καλήν σας μετάνοιαν· λύπην ἔλαβα πάλιν στοχαζόμενος τήν ἀναξιότητά μου, πώς δέν ἔχω καιρόν νά σᾶς ἐξομολογήσω ὅλους ἕνα πρός ἕνα, νά μοῦ εἰπῆ καθένας τά ἁμαρτήματά του, νά τοῦ εἰπῶ καί ἐγώ ἐκεῖνο ὁπού μέ φωτίση ὁ Θεός. Θέλω, ἀλλά δέν ἠμπορῶ, τέκνα μου. Καθώς ἕνας πατέρας εἶναι ἄρρωστος, πηγαίνει τό παιδί του νά τό παρηγορήση, ἐκεῖνος μή δυνάμενος τό διώχνει · μά πῶς τό διώχνει; Μέ τήν καρδιά καημένη! Θέλει νά τό παρηγορήση, μά δέν ἠμπορεῖ. Μά πάλιν διά νά μή ὑστερηθῆτε τελείως, σᾶς λέγω τοῦτο: Ἄν θέλετε νά ἰατρεύσετε τήν ψυχή σας, τέσσερα πράγματα σᾶς χρειάζονται. Κάμνομεν μία συμφωνίαν; Ἀπό τόν καιρόν ὁπού ἐγεννήθητε ἕως τώρα, ὅσα ἁμαρτήματα ἐπράξατε, νά τά πάρω ἐγώ εἰς τόν λαιμόν μου· καί ἡ εὐγένειά σας νά κρατήσετε τέσσαρες τρίχες. Καί τί θά τά κάμω; Ἔχω μία καταβόθρα καί τά ρίχνω μέσα. Ποία εἶναι ἡ καταβόθρα; Εἶναι ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Χριστοῦ μας.
Πρώτη τρίχα εἶναι ὅταν θέλετε νά ἐξομολογῆσθε, τό πρῶτον θεμέλιον εἶναι αὐτό ὁπού εἴπομεν, νά συγχωρῆτε τούς ἐχθρούς σας.
- Τό κάμνομεν, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Ἐπήρατε τήν πρώτην τρίχαν.
Δευτέρα τρίχα εἶναι νά εὑρίσκετε πνευματικόν καλόν, γραμματισμένον, ἐνάρετον, νά ἐξομολογῆσθε καί νά λέγετε ὄλας σᾶς τά ἁμαρτήματα. Νά ἔχης 100 ἁμαρτίας, καί νά εἰπῆς τάς 99 εἰς τόν πνευματικόν, καί μίαν νά μή φανερώσης, ὅλες σου ἀσυγχήρητες μένουν. Καί ὅταν κάμνης τήν ἁμαρτίαν, τότε πρέπει νά ἐντρέπεσαι, καί ὅταν ἐξομολογῆσαι, πρέπει νά μή ἔχης καμίαν ἐντροπήν.
Μία γυναίκα ἐπῆγε νά ἐξομολογηθῆ εἰς ἕνα ἀσκητήν. Ὁ ἀσκητής εἶχεν ἕναν ὑποτακτικόν ἐνάρετον. Λέγει ὁ ἀσκητής τοῦ ὑποτακτικοῦ του: Πήγαινε, νά ἐξομολογηθῆ ἡ γυναίκα. Ὁ ὑποτακτικός ἐμάκρυνεν ἕως ὁπού ἔβλεπε, μά δέν ἤκουεν. Ἐξωμολογήθη ἡ γυναίκα καί ἔφυγε. Ὕστερα ἔρχεται ὁ ὑποτακτικός καί λέγει: Γέροντα, εἶδα ἕνα παράδοξον θαῦμα. Ἐκεῖ ὁπού ἐξωμολογεῖτο ἡ γυναίκα, ἔβλεπα ὁπού ἔβγαιναν φίδια μικρά· βλέπω καί ἐκρέματο ἕνα μεγάλο· ἔκανε νά βγῆ, καί πάλιν ἐτραβήχθη ὀπίσω. Λέγει ὁ ἀσκητής: Πήγαινε νά τήν κράξης νά ἔλθη ὀπίσω γλήγορα. Πηγαίνοντας ὁ ὑποτακτικός τήν εὖρεν ἀποθαμένην. Γυρίζει πίσω καί τό λέγει τοῦ γέροντός του. Αὐτός μή δυνάμενος νά ἐννοήση τό θαῦμα, παρεκάλεσε τόν Θεόν νά τοῦ φανερώση ἄν ἡ γυναίκα ἐσώθη ἤ ἐκολάσθη. Καί φαίνεται ἔμπροσθέν του μία ἀρκούδα μαύρη καί τοῦ λέγει: Ἐγώ εἶμαι ἐκείνη ἡ γυναίκα ὁπού ἐξωμολογήθηκα, καί δέν σού ἐφανέρωσα ἕνα θανάσιμον ἁμάρτημα ὁπού εἶχα πράξει, καί διά τοῦτο ὅλα μου τά ἁμαρτήματα ἔμειναν ἀσυγχώρητα, καί μέ ἐπρόσταξεν ὁ Κύριος νά ὑπάγω εἰς τήν κόλασιν νά καίωμαι πάντοτε. Καί ἀμέσως ἐξῆλθε μία βρῶμα ὡσάν καπνός καί ἐχάθη ἀπό ἔμπροσθέν του.
Διά τοῦτο, χριστιανοί μου, ὅταν ἐξομολογῆσθε, νά λέγετε ὅλα σας τά ἁμαρτήματα καθαρά· καί πρῶτον νά εἰπῆς τοῦ πνευματικοῦ σου: Πνευματικέ μου, θά κολασθῶ, διότι δέν ἀγαπῶ τόν Θεόν καί τούς ἀδελφούς μου μέ ὅλην μου τήν καρδίαν ὡσάν τόν ἑαυτόν μου. Καί νά εἰπῆς ἐκεῖνα ὁπού σέ τύπτει ἡ συνείδησίς σου· ἤ ἐφόνευσας ἤ ἐπόρνευσας ἤ ὅρκον ἔκαμες ψεύματα ἤ τούς γονεῖς σου δέν ἐτίμησας καί τά τούτοις ὅμοια. Ἰδού ἐπῆρες τήν δευτέραν τρίχα.
Ἡ Τρίτη τρίχα εἶναι, ὡσάν ἐξομολογηθῆς θά σέ ἐρωτήση ὁ πνευματικός: Διατί, παιδί μου, νά κάμης αὐτά τά ἁμαρτήματα; Σύ νά προσέχης νά μή κατηγορήσης ἄλλον, ἀλλά τόν ἑαυτόν σου καί νά εἰπῆς: Αὐτά τά ἔκαμα ἀπό τήν κακήν μου προαίρεσιν. Βαρύ εἶναι νά κατηγορήσης τόν ἑαυτόν σου;
- Ὄχι.
- Λοιπόν ἐπῆρες τήν τρίτην τρίχα.
Ἔχομεν τήν τέταρτην. Ὅταν σου δώση ἄδειαν ὁ πνευματικός καί ἀναχωρήσης, νά ἀποφασίσης μέ στερεάν γνώμην καί ἀπόφασιν, καλύτερα νά χύσης τό αἷμα σου, παρά νά ἁμαρτήσης.
Τό κάμνεις αὐτό;
- Μάλιστα.
- Ἐπῆρες καί τήν τετάρτην τρίχα.
Αὐτά τά τέσσερα εἶναι τά ἰατρικά σου, καθώς εἴπωμεν. Τό πρῶτον εἶναι νά συγχωρήσης τούς ἐχθρούς σου· τό δεύτερον νά ἐξομολογῆσαι καθαρά· τό τρίτον εἶναι νά κατηγορῆτε τόν ἑαυτόν σας· τό τέταρτον νά ἀποφασίζετε νά μή ἁμαρτήσετε πλέον. Καί ἄν ἠμπορῆτε νά ἐξομολογῆσθε καθ' ἑκάστην· εἰ καί δέν ἠμπορεῖτε καθ' ἡμέραν, ἄς εἶναι μία φορά τήν ἑβδομάδα καί μία φορά τόν μήνα ἤ τό λιγότερον τέσσαρας φορᾶς τόν χρόνον. Καί συνηθίζετε τά τέκνα σας ἀπό μικρά εἰς τόν καλόν δρόμον, νά ἐξομολογοῦνται. Ἐκεῖνα ὁπού σᾶς δίδουν οἱ πνευματικοί, σαρανταλείτουργα, μετανοίας, νηστείας καί ἄλλα, δέν εἶναι ἰατρικά, ἀλλά διά νά μή τύχη καί πέσετε ἄλλην φορᾶν εἰς τήν ἁμαρτίαν. Καί ὅστις τά βάλη μέσα εἰς τήν καρδίαν τοῦ αὐτά τά τέσσερα, νά ἀποθάνη ἐκείνην τήν ὥραν, σώνεται· εἰ δέ χωρίς αὐτά, χιλιάδες καλά νά κάμη, εἰς τήν κόλασιν πηγαίνει.
Δύο ἄνθρωποι, χριστιανοί μου, ἦλθον μίαν φοράν καί ἐξωμολογήθησαν εἰς ἐμέ, Πέτρος καί Παῦλος, καί νά ἰδῆτε πώς τούς ἐδιώρθωσα, καλά ἤ κακά. Ἐγώ σᾶς φανερώνω τήν καρδίαν μου. Μοῦ λέγει ὁ Πέτρος: Ἐγώ, πνευματικέ μου, ἀπό τόν καιρόν ὁπού ἐγεννήθηκα ἕως τώρα, ἐνήστευα, ἐπροσευχόμην πάντοτε, ἔκαμνα ἐλεημοσύνας εἰς τούς πτωχούς, ἔκτισα μοναστήρια, ἐκκλησίας καί ἄλλα καλά ἔκαμα. Τόν ἐχθρόν μου δέν τόν συγχωρῶ. Ἐγώ τόν ἀποφάσισα διά τήν κόλασιν. Ἔρχεται ὁ Παῦλος καί μοῦ λέγει: Ἐγώ ἀπό τόν καιρόν ὁπού ἐγεννήθηκα ποτέ κανένα καλόν δέν ἔκαμα, ἀλλά μάλιστα ἔχω κάμει τόσα φονικά, ἐπόρνευσα, ἔκλεψα, ἔκαψα ἐκκλησίας, μοναστήρια· ὅλα τά κακά τά ἔκαμα, μά τόν ἐχθρόν μου τόν συγχωρῶ. Νά ἰδῆτε τί ἔκαμα ἐγώ εἰς αὐτόν.
Εὐθύς τόν ἀγκαλίασα καί τόν ἐφίλησα· τοῦ ἔδωσα τήν ἄδειαν νά μεταλάβη. Καλά τους ἐδιώρθωσα ἤ κακά; Φυσικά θέλετε νά μέ κατηγορήσετε καί νά μοῦ εἰπῆτε: Ὁ Πέτρος ὁπού ἔκαμε τόσα καλά, καί διότι δέν ἐσυγχώρησε τόν ἐχθρόν του, διά τόσον ὀλίγον πράγμα τόν ἀπεφάσισες διά τήν κόλασιν; Καί τόν Παῦλον ὁπού ἔκαμεν τόσα κακά, καί διότι ἐσυγχώρει τούς ἐχθρούς του, τόν ἐσυγχώρησες καί τοῦ ἔδωκες τήν ἄδειαν νά μεταλάβη; Ναί, ἀδελφοί μου, ἔτσι ἔκαμα. Θέλετε νά καταλάβετε μέ τί ὁμοιάζει ὁ Πέτρος; Καθώς μέσα εἰς 100 ὀκάδας ἀλεύρι βάνεις ὀλίγον προζύμι καί ἐκεῖνο ἔχει τόσην δύναμιν τό προζύμι ἐκεῖνο, νά γυρίση καί τάς 100 ὀκάδας τό ζυμάρι καί νά τό κουφίζη ὅλο, ἔτσι εἶναι καί ὅλα τά καλά ἐκεῖνα ὁπού ἔκαμεν ὁ Πέτρος· μέ ἐκείνην τήν ὀλίγην ἔχθραν, ὁπού δέν ἐσυγχώρησε τόν ἐχθρόν του, τά ἐγύρισε καί τά ἔκαμε φαρμάκι τοῦ διαβόλου, καί ἔτσι τόν ἀπεφάσισα διά τήν κόλασιν. Ὁ Παῦλος πάλιν μέ τί ὁμοιάζει; Εἶναι ἕνας σωρός λιανόξυλα καί βάνεις ἕνα μικρό κερί ἀναμμένον καί καίει ὅλον τόν σωρόν ἐκείνη ἡ ὀλίγη φλόγα. Ἔτσι εἶναι ὅλα τά ἁμαρτήματα τοῦ Παύλου, ὡσάν τόν σωρόν τά λιανόξυλα· καί ἡ συγχώρησις ὁπού ἔκαμεν τοῦ ἐχθροῦ του εἶναι ὡσάν τό κερί, ὁπού ἔκαψε ὅλα τά λιανόξυλα, ἤγουν τάς ἁμαρτίας, καί τόν ἀπεφάσισα διά τόν παράδεισον.
Παρεδόθη ὁ Κύριος, ἀδελφοί μου, εἰς τάς χείρας τῶν παρανόμων Ἑβραίων· ὑβρίσθη, ἐδάρθη, ἐσταυρώθη κατά τό ἀνθρώπινον· τήν Μεγάλην Τετάρτην ἐπωλήθη ὁ Κύριος καί τήν Μεγάλην Παρασκευήν ἐσταυρώθη. Πρέπει καί ἠμεῖς οἱ εὐσεβεῖς χριστιανοί νά νηστεύωμεν πάντοτε, μά περισσότερον τήν Τετάρτην, διότι ἐπωλήθη ὁ Κύριος, καί τήν Παρασκευήν, διότι ἐσταυρώθη. Ὁμοίως ἔχομεν χρέος νά νηστεύωμεν καί τάς Τεσσαρακοστᾶς, καθώς ἐφώτισε τό Ἅγιον Πνεῦμα τούς ἁγίους Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας καί ἐνομοθέτησαν νά νηστεύωμεν, διά νά νεκρώσουμεν τά πάθη καί νά ταπεινώνωμεν τό σῶμα, καί μάλιστα μέ τά ὀλίγα ζῶμεν μέ εὐκολίαν. Ἐγώ ἠμπορῶ νά ζήσω μέ 100 δράμια ἄρτου · ἐκεῖνα τά εὐλογεῖ ὁ Θεός, διότι εἶναι ἀναγκαία· καί ὄχι νά τρώγωμεν 110· ἐκεῖνα τά 10 τά καταρᾶται, διότι εἶναι χαράμι· εἶναι ἐκείνου ὁπού πεινά. Φυλάγετε αὐτᾶς τάς τέσσαρας Τεσσαρακοστᾶς, χριστιανοί μου; Ἐδῶ πῶς πηγαίνετε; Ἄν εἶσθε χριστιανοί, πρέπει νά τάς φυλάγετε · μάλιστα τήν Μεγάλην Τεσσαρακοστήν. Κρατεῖτε τό τριήμερον ἐδῶ; Τήν Καθαράν Δευτέραν εἶναι καλόν καί ἅγιον ὅποιος τήν φυλάγει. Ὁ Ἀβραάμ εἶχε τό σπίτι τοῦ ἀνοικτόν πάντοτε, καί ὁπού πτωχός, ἐκεῖ ἐκόνευε· καί χωρίς ξένον ἄνθρωπον ὁ Ἀβραάμ ποτέ τοῦ δέν ἐκάθητο νά φάγη ψωμί. Ὁ διάβολος τόν ἐφθόνησε καί ἐπῆγεν εἰς τόν δρόμον καί ἐμπόδιζε τούς διαβάτας νά μή περνοῦν ἀπό τοῦ Ἀβραάμ τήν καλύβαν. Ἐβγῆκεν εἰς τόν δρόμον ὁ Ἀβραάμ καί ἐπερίμενε τρεῖς ἡμέρας νηστικός. Βλέποντας ὁ πανάγαθος Θεός τήν καλήν του γνώμην, φαίνονται τρεῖς ἄνθρωποι καί τούς ἐπῆρεν εἰς τήν καλύβαν του καί τούς ἐφίλευσεν· ὕστερον ἔγιναν ἄφαντοι ἀπ' ἔμπροσθέν του. Τότε ἐκατάλαβε πώς ἦτο ἡ Ἁγία Τριάδα. Ὅποιος νηστεύει τό τριήμερον ἔχει μισθόν εἰς τήν ψυχήν του, καί πάλιν δέν λέγω ἐκεῖνο ὁπού δέν δύναται. Καί μίαν ἡμέραν νά νηστεύση ὠφελεῖται.
Θέλων ὁ Κύριος νά δείξη τό μέγα κακόν ὁπού ἀπετόλμησαν νά κάμουν τά τέκνα τοῦ διαβόλου, οἱ Ἑβραῖοι, ἐσκότισε τόν ἥλιον ἀπό τάς ἐξ ὥρας ἕως τάς ἐννέα εἰς ὅλον τόν κόσμον· αἵ πέτραι ἐσχίζοντο, ὅλη ἡ γῆ ἔτρεμεν. Ἐτέθη ὁ Κύριος εἰς τόν τάφον, καί εὐθύς ἀνεστήθησαν χιλιάδες νεκροί, ὁπού ἤσαν χιλιάδες χρόνους ἀποθαμένοι, καί ἐκήρυξαν πώς μόνον ὁ Χριστός εἶναι Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, καί Θεός ἀληθινός, καί ζωή τῶν νεκρῶν. Πρέπει καί ἠμεῖς οἱ εὐσεβεῖς χριστιανοί ἀπό σήμερον καί ὕστερα νά μή κλαίωμεν τούς ἀποθαμένους ὡσάν τούς ἀσεβεῖς καί ἄπιστους, ὁπού δέν ἐλπίζουν ἀνάστασιν. Οὗτος ὁ κόσμος, ἀδελφοί μου, εἶναι ὡσάν μία φυλακή. Πότε πρέπει νά χαίρεται ὁ ἄνθρωπος; Ὅταν ἐμβαίνη εἰς τήν φυλακήν ἤ ὅταν ἐλευθερώνεται ἀπό τήν φυλακήν; Μοί φαίνεται, ὅταν ἐμβαίνη εἰς τήν φυλακήν, τότε πρέπει νά κλαίη καί νά λυπῆται, καί ὅταν ἐξέρχεται ἀπό τήν φυλακήν, τότε πρέπει νά χαίρεται. Ἔτσι, ἀδελφοί μου, νά μή λυπῆσθε διά τούς ἀποθαμένους, κάμνετε ὅτι ἠμπορεῖτε διά τήν ψυχήν τῶν· συλλείτουργα, μνημόσυνα, νηστείας, προσευχᾶς, ἐλεημοσύνας. Καί ὅσες γυναῖκες φορεῖτε λερωμένα διά τούς ἀποθαμένους σας, νά τά βγάλετε· διότι βλάπτετε καί τόν εὐατόν σας καί τούς ἀποθαμένους.
Φυσικόν εἶναι ὁ ἄνθρωπος νά γεννηθῆ καί ν' ἀποθάνη. Ὅταν γεννώμεθα, τότε πρέπει νά κλαίωμεν, καί ὅταν ἀποθνήσκωμεν, νά χαιρώμεθα· καί μάλιστα νά μή κλαίετε διά τά μικρά παιδιά, ὁπού εἶναι ὡσάν Ἄγγελοι μέσα εἰς τόν παράδεισον. Τό παιδί σου τοῦ Θεοῦ ἦτο ·καί ὅταν σου τό ἐχάρισε ὁ Θεός, σέ ἐτίμησε· καί τώρα πάλιν ὁπού σου τό ἐπῆρε, σού ἐτίμησε τό παιδί σου νά χαίρεται πάντοτε εἰς τόν παράδεισον, καί σύ νά κάθεσαι νά κλαῖς εἶναι ἄπρεπον. Ἕνας βασιλεύς σου γυρεύει τό παιδί σου νά τό κάμη βεζίρη καί χαίρεσαι νά τοῦ τό δώσης· πολύ μᾶλλον δέν πρέπει ὁπού σέ ἠξίωσεν ὁ πανάγαθος Θεός καί ἐπῆρε καρπόν ἀπό τήν βρωμισμένην κοιλίαν σου, καί σού ἔβαλε τό παιδί σου μέσα εἰς τόν παράδεισον, καί σού τό φυλάγει νά σού τό παραδώση εἰς τήν Δευτέραν Παρουσίαν νά λάμπη περισσότερον ἀπό τόν ἥλιον, διά νά λάβης τόν μισθόν σου νά χαίρεσαι πάντοτε μαζί του; Εἶναι μερικοί μερικοί ὁπού ἔχουν τόν διάβολον εἰς τήν καρδίαν τῶν καί λέγουν πώς δέν εἶναι ἀνάστασις καί δέν εἴδατε καμμίαν φορᾶ νά ἀναστηθῆ κανένας ἄνθρωπος.
Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ὁπού εἶναι ἐδῶ, προτοῦ νά γεννηθοῦν, δέν ἤσαν ἀποθαμένοι; Καθώς ἠδυνήθη ὁ Κύριος καί μᾶς ἀνέστησεν ἀπό τήν κοιλίαν τῆς γής. Ἡ κοιλία τῆς μητρός μας καί ὁ τάφος τί διαφέρει; Δέν βλέπομεν φανερά τήν ἀνάστασιν; Ὅταν κοιμώμεθα, δέν εἴμεθα ὡσάν ἀποθαμένοι; Ὁ ὕπνος τί εἶναι; Μικρός θάνατος, καί ὁ θάνατος μεγάλος ὕπνος. Καί καθώς τό σιτάρι ὁπού πίπτει εἰς τήν γῆν, ἀνίσως καί δέν βρέχη νά σαπηθῆ νά γίνη ὡσάν χυλός, δέν φυτρώνει, ἔτσι καί ἠμεῖς ὁπού ἀποθνήσκομεν καί θαπτόμεθα εἰς τήν γῆν. Ἀνίσως καί δέν ἐθάπτετο πρῶτον εἰς τόν τάφον ὁ Χριστός μας, δέν μᾶς ἐπότιζε τήν ζωήν τήν αἰώνιον καί τήν ἀνάστασιν. Δέν βλέπετε φανερά τά χόρτα πῶς τά ἀνασταίνει ὁ Θεός ἀπό τήν γῆν κατ' ἔτος; Γνῶσιν δέν ἔχομεν, χριστιανοί μου, νά στοχασθῶμεν τά πάντα. Ὅλα μας τά ἐχάρισεν ὁ Θεός. Ὅθεν διά τό παρόν, ἀδελφοί μου, σᾶς παρακαλῶ νά εἰπῆτε καί δί' ὅλους τους ἀποθαμένους τρεῖς φορᾶς: Ὁ Θεός συγχωρῆσοι καί ἐλεῆσοι αὐτούς.
Ἐπῆγεν ὁ Κύριος εἰς τήν κόλασιν καί ἔβγαλε τόν Ἀδάμ, τήν Εὔαν καί τό γένος του. Ἀνέστη τήν τρίτην ἡμέραν. Ἐφάνη δώδεκα φορᾶς εἰς τούς Ἀποστόλους του. Ἔγινε χαρά εἰς τόν οὐρανόν, χαρά εἰς τήν γῆν καί εἰς ὅλον τόν κόσμον· φαρμάκι καί σπαθί δίστομον εἰς τήν καρδίαν τῶν Ἑβραίων καί μάλιστα τοῦ διαβόλου. Διά τοῦτο καί οἱ Ἑβραῖοι δέν κατακαίονται ἄλλην ἡμέραν τόσον, ὡσάν τήν Κυριακήν, ὁπού ἀκούουν τόν παπά μας νά λέγη: «Ἀναστᾶς ἐκ νεκρῶν Χριστός ὁ ἀληθινός Θεός ἠμῶν». Διότι ἐκεῖνο ὁπού ἐσπούδαζον οἱ Ἑβραῖοι νά κάμουν διά νά ἐξαλείψουν τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ μας, ἐγύρισεν ἐναντίον τῆς κεφαλῆς τῶν. Πρέπει καί ἠμεῖς, ἀδελφοί μου, νά χαιρώμεθα πάντοτε, μά περισσότερον τήν Κυριακήν, ὁπού εἶναι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ μας. Διότι Κυριακήν ἡμέραν ἔγινεν ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Δεσποίνης ἠμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας. Κυριακήν ἡμέραν μέλλει ὁ Κύριος νά ἀναστήση ὅλον τόν κόσμον. Πρέπει καί ἠμεῖς νά ἐργαζώμεθα τάς ἐξ ἡμέρας διά ταῦτα τά μάταια, γήινα καί ψεύτικα πράγματα, καί τήν Κυριακήν νά πηγαίνωμεν εἰς τήν ἐκκλησίαν καί νά στοχαζώμεθα τάς ἁμαρτίας μας, τόν θάνατον, τήν κόλασιν, τόν παράδεισον, τήν ψυχή μας ὁπού εἶναι τιμιωτέρα, ἀπό ὅλον τόν κόσμον, καί ὄχι νά πολυτρώγωμεν, νά πολυπίνωμεν καί νά κάμνωμεν ἁμαρτίας· οὔτε νά ἐργαζώμεθα καί νά πραγματευώμεθα τήν Κυριακήν. Ἐκεῖνο τό κέρδος ὁπού γίνεται τήν Κυριακήν εἶναι ἀφωρισμένο καί κατηραμένο, καί βάνετε φωτιά καί κατάρα εἰς τό σπίτι σας καί ὄχι εὐλογίαν· καί ἤ σέ θανατώνει ὁ Θεός παράκαιρα, ἤ τήν γυναίκα σου, ἤ τό παιδί σου, ἤ τό ζῶον σου ψοφᾶ, ἤ ἄλλον κακόν σου κάμνει. Ὅθεν, ἀδελφοί μου, διά νά μή πάθετε κανένα κακόν, μήτε ψυχικόν μήτε σωματικόν, ἐγώ σᾶς συμβουλεύω νά φυλάγετε τήν Κυριακήν, ὡσάν ὁπού εἶναι ἀφιερωμένη εἰς τόν Θεόν. Ἐδῶ πῶς πηγαίνετε, χριστιανοί μου; Τήν φυλάγετε τήν Κυριακήν; Ἄν εἶσθε χριστιανοί, νά τήν φυλάγετε. Ἔχετε ἐδῶ πρόβατα; Τό γάλα τῆς Κυριακῆς τί τό κάμνετε; Ἄκουσε, παιδί μου· νά τό σμίγης ὅλο καί νά τό κάμνης ἑπτά μερίδια· καί τά ἐξ μερίδια κράτησε τά διά τόν εὐατόν σου, καί τό ἄλλο μερίδιον τῆς Κυριακῆς, ἄν θέλης, δῶσε τό ἐλεημοσύνην εἰς τούς πτωχούς ἤ εἰς τήν Ἐκκλησίαν, διά νά εὐλογήση ὁ Θεός τά πράγματά σου. Καί ἄν τύχη ἀνάγκη καί θέλης νά πωλήσης πράγματα φαγώσιμα τήν Κυριακήν, ἐκεῖνο τό κέρδος μή τό σμίγεις εἰς τήν σακκούλα σου, διότι τήν μαγαρίζει· ἀλλά δῶσε τά ἐλεημοσύνην, διά νά σᾶς φυλάγη ὁ Θεός.
Εἰς τάς τεσσαράκοντα ἡμέρας εὐλόγησεν ὁ Κύριος τους ἁγίους Ἀποστόλους, ἀνελήφθη εἰς τούς οὐρανούς καί ἐκάθησεν ἐκ δεξιῶν του προανάρχου Πατρός, νά συμβασιλεύση αἰωνίως καί νά προσκυνῆται ἀπό τούς Ἀγγέλους. Ἕνα πράγμα θά σᾶς φανερώσω, χριστιανοί μου· τό ἠξεύρω πώς θά σᾶς καύσω τήν καρδιά· εἶναι φοβερόν καί λυπηρόν· τρέμει ἡ καρδιά μου νά τό εἰπῶ, ἀλλά τί νά κάμω, ὁπού μου λέει ὁ Χριστός μας πώς ἀνίσως καί δέν τό φανερώσω, μέ θανατώνει καί μέ βάνει εἰς τήν κόλασιν; Μᾶς φανερώνει ἡ θεία Γραφή, τό ἅγιον καί ἱερόν Εὐαγγέλιον, πώς εἰς τόν ὄγδοον αἰώνα θά γίνη τό τέλος τοῦ κόσμου καί μέλλει νά χαλάση τοῦτος ὁ κόσμος.
Καί θά στείλη ὁ Θεός τόν προφήτην Ἠλίαν νά διδάξη τούς χριστιανούς νά φυλάγουν τήν πίστιν τῶν. Ὁ ἀντίχριστος, ἀδελφοί μου, εἶναι ἄνθρωπος ὁπού ἔχει κακήν γνώμην, κακήν προαίρεσιν καί κατοικεῖ ὁ διάβολος εἰς τήν καρδίαν του, καί λέγει πώς εἶναι Θεός· καί ὁ ἀντίχριστος θά θανατώση τόν προφήτην Ἠλίαν. Ἐγώ, ἀδελφοί μου, ἐξετάζοντας ἔμαθα καί ἐκατάλαβα, πώς ὁ προφήτης Ἠλίας καί ὁ ἀντίχριστος ἦλθε· καί ἐθανάτωσε τόν προφήτην Ἠλίαν. Ὁ προφήτης Ἠλίας, χριστιανοί μου, εἶναι ζωντανός τόσους χρόνους καί ἠξεύρει ὁ Θεός ποῦ τόν ἔχει φυλαγμένον ἕως τήν σήμερον. Ἀνίσως καί θέλετε νά μάθετε ποῦ εὐρήσκεται, ἐδῶ κοντά εἶναι καί αὐτός· τά λόγια ὁπού σᾶς λέγω ἐκείνου εἶναι. Ὁ προφήτης Ἠλίας, ὅταν ἔλθη νά διδάξη δέ θά φανερωθῆ εἰς τόν κόσμο, καθώς λέγει τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἴνα μή ἐλθῶν πατάξη τήν γῆν ἄρδην, ἤτοι, λέγει τό Ἅγιον Πνεῦμα διά νά μή φοβίση καί ταράξη τόν κόσμον καί τήν γῆν, δέν θέλω τόν φανερώσει εἰς σᾶς τούς χριστιανούς. Ἀμή τί ἔχει, παιδιά μου, νά φανερωθῆ; Ὁ ζῆλος του καί ἡ διδασκαλία του. Αὐτά τά δύο μέ ἠξίωσεν ὁ πανάγαθος Θεός διά τήν εὐσπλαγχνίαν του καί μοῦ ἐχάρισε καί μή καρτερῆτε ἄλλον Ἠλίαν νά σᾶς διδάξη.
Ἀμή τί καρτεροῦμεν; Λυπηρόν εἶναι νά σᾶς τό εἰπῶ! Σήμερον, αὔριον καρτεροῦμεν δίψας, πείνας μεγάλας, ὁπού νά δίνωμεν χιλιάδας φλωρία καί νά μή εὐρίσκωμεν ὀλίγον ψωμί ἤ νερό. Σήμερον, αὔριον περιμένωμεν θανατικᾶς ἀσθενείας μεγάλας, ὁπού νά μή προφθάσωμεν οἱ ζωντανοί νά θάπτομεν τούς ἀποθαμένους. Σεισμός παγκόσμιος θά γίνει, ὅλος ὁ κόσμος θά γίνη ἕνας κάμπος θά πέσουν ὅλα τά βουνά ὅλα τά σπίτια. Ἡ θάλασσα θά σηκωθῆ ψηλά δεκαπέντε πήχεις ἀπό τά ὑψηότερα βουνά. Τά ἄστρα θά πέσουν ἀπό τόν οὐρανόν · ὁ ἥλιος καί ἡ σελήνη θά σκοτισθοῦν· ὁ οὐρανός ὁπού φαίνεται, ἡ γῆ καί τά πάντα καί ὅλος ὁ κόσμος θά χαλάση. Πότε θά γίνουν αὐτά; Ὁ Χριστός μᾶς λέγει: ἐπλησίασε τώρα κοντά. Ἔγγιξε τό μαχαίρι εἰς τό κόκκαλον. Ἔξαφνα θά γίνουν· ἠμποροῦν νά γίνουν καί ἀπόψε. Τάχα νά μή εἶναι καί τώρα ἡ ἀρχή; Δέν βλέπετε πώς ἐχάθησαν τά γεννήματά σας καί τά σπαρτά σας; Ἐστέρεψαν αἵ βρύσες, τά ποτάμια· σήμερον μᾶς ὑστερεῖ τό ἕνα, αὔριον τό ἄλλον, καί ἀπό λίγον μας δίδει ὁ Θεός, καί ἠμεῖς ὡς ἀναίσθητοι δέν τά στοχαζόμεθα.
Τοῦτο σᾶς λέγω καί σᾶς παραγγέλω· καν ὁ οὐρανός νά κατεβῆ κάτω, καν ἡ γῆ νά ἀνεβῆ ἐπάνω, καν ὅλος ὁ κόσμος νά χαλάση, καθώς μέλλει νά χαλάση, σήμερον, αὔριον, νά μή σᾶς μέλη τί ἔχει νά κάμη ὁ Θεός. Τό κορμί σᾶς ἄς τό καύσουν, ἄς τό τηγανίσουν· τά πράγματά σας ἄς σᾶς τά πάρουν· μή σᾶς μέλλει· δῶσε τά τά · δέν εἶναι ἰδικά σας. Ψυχή καί Χριστός σᾶς χρειάζονται. Αὐτά τά δύο ὅλος ὁ κόσμος νά πέση, δέν ἠμπορή νά τά πάρη, ἐκτός καί τά δώσετε μέ τό θέλημά σας. Αὐτά τά δύο νά τά φυλάγετε, νά μή τά χάσετε. Τώρα, ἀδελφοί μου, τί σημεῖον καρτεροῦμεν; Δέν καρτεροῦμεν ἄλλο παρά πότε νά λάμψη ὁ πανάγιος Σταυρός εἰς τόν οὐρανόν περισσότερον ἀπό τόν ἥλιον, καί νά λάμψη ὁ γλυκύτατός μας Ἰησοῦς Χριστός καί Θεός ἑπτά φορᾶς περισσότερον ἀπό τόν ἥλιον, μέ χίλιες χιλιάδες καί μύριες μυριάδες Ἀγγέλους, μέ δόξαν θεϊκήν.
Καί ἔχει ν' ἀναστήση ὁ Κύριος ὅλον τόν κόσμον. Καί οἱ καλοί θά εἶναι ὡς Ἄγγελοι, καί οἱ κακοί ὡσάν δαίμονες, πρῶτον τά τέκνα τοῦ διαβόλου οἱ Ἑβραῖοι, οἱ ὁποῖοι ὄχι μόνον δέν ἐπίστευσαν εἰς τόν Χριστόν μας, ἀλλά καί τόν ἐσταύρωσαν. Τότε θά ἴδουν ἐκείνην τήν δόξαν τοῦ Χριστοῦ μας νά πιστεύσουν καί νά τόν προσκυνήσουν, ἀμή ἐκείνη ἡ πίστης δέν τούς ὠφελεῖ τότε. Τώρα χρειάζεται ἡ πίστης. Διά τοῦτο, ἀδελφοί μου, καλότυχοι καί τρισμακάριοι οἱ χριστιανοί ὁπού πιστεύουν τώρα, καί ἀλοίμονον εἰς τούς ἀπίστους. Καλύτερα ἄς μή εἶχον γεννηθῆ εἰς τόν κόσμον. Τότε θά ξεχωρίση ὁ Κύριος τους δικαίους ἀπό τούς ἁμαρτωλούς, καθώς ξεχωρίζει ὁ ποιμήν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια, καί θά βάλη τούς δικαίους εἰς τά δεξιά του, καί τούς ἁμαρτωλούς εἰς τά ἀριστερά του. Καί θά εἴπη εἰς τούς δικαίους: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου νά κληρονομήσετε τόν παράδεισον, νά χαίρεσθε μαζί μέ τούς Ἀγγέλους μου πάντοτε, διότι ἐφυλάξατε τήν πίστιν μου καί τά προστάγματά μου». Εἰς δέ τούς ἁμαρτωλούς θά εἴπη ὁ Κύριος: «Πηγαίνετε σεῖς οἱ κατηραμένοι εἰς τήν κόλασιν νά καίεσθε μαζί μέ τόν διάβολον, τόν πατέρα σας, πάντοτε, διότι δέν ἐφυλάξατε τήν πίστιν μου καί τά προστάγματά μου». Καί θά ἀνοίξη ὁ Κύριος ἕνα πύρινον ποταμόν, ὡς θάλασσα, νά ρίψη ὅλους τους ἀσεβεῖς, ἀπίστους, αἱρετικούς, ἀθέους καί ἁμαρτωλούς μέσα, νά καίωνται πάντοτε· καί θά βάλη τούς εὐσεβεῖς καί ὀρθοδόξους χριστιανούς καί δίκαιους μέσα εἰς τόν παράδεισον νά χαίρωνται πάντοτε.
Ὅθεν πρέπει καί ἠμεῖς, ἀδελφοί μου, νά στοχασθῶμεν τί εἴμεθα, δίκαιοι ἤ ἁμαρτωλοί; Καί ἀνίσως εἴμεθα δίκαιοι, καλότυχοι καί τρισμακάριοι. Ἀνίσως δέ καί εἴμεθα ἁμαρτωλοί, πρέπει τώρα ὁπού ἔχομεν καιρόν νά μετανοήσωμεν ἀπό τά κακά καί νά πράξωμεν τά καλά. Ἡ κόλασις μᾶς καρτερεῖ· πότε θά μετανοήσωμεν; Ὄχι αὔριον, μεθαύριον καί τοῦ χρόνου, ἀλλ' αὐτήν τήν ὥραν. Διότι δέν ἠξεύρομεν ἕως αὔριον τί ἔχομεν νά πάθωμεν. Ὁ Χριστός μᾶς λέγει νά εἴμεθα πάντοτε ἕτοιμοι. Πόσον κακόν πράγμα εἶναι, χριστιανοί μου, νά πέση ὁ ἄνθρωπος εἰς τήν ἁμαρτίαν καί νά μή μετανοήση! Στοχασθῆτε!
Τόν παλαιόν καιρόν οἱ Ἑβραῖοι ἐθανάτωσαν ὅλους τους προφήτας, ὅλους τους δικαίους διδασκάλους: χιλιάδες φορές ἄφησαν τόν Χριστόν καί ἐπροσκύνησαν τόν διάβολον, καί τόσον ὅπου ἔκαμαν ἕνα μοσχάρι καί τό ἐπροσκυνοῦσαν διά Θεόν, καθώς τό ἔχουν ὡς τήν σήμερον. Καί τώρα τό αὐτό εἶναι νά συναναστρέφεσαι καί νά πραγματεύεσαι νά τρώγης καί νά πίνεις μέ τόν διάβολον. Ἐτόλμησαν καί ἐσταύρωσαν καί τόν Χριστόν μας. Ὁ Πανάγαθος εἰς ὅλα αὐτά τούς ἐφύλαγε, τούς ἐσκέπαζεν. Ἐκαρτέρησε ὁ Κύριος ὕστερα ἀπό τήν σταύρωσήν Του τριάντα χρόνια νά μετανοήσουν, ἀλλά δέν μετανόησαν. Τότε τούς κατηράσθη, τούς ἀφόρισε, τούς ὀργίσθη καί ἄφηκε τόν διάβολον μέσα εἰς τήν καρδίαν τῶν, καθώς τόν ἔχουν ἕως σήμερον. Ἐσκοτίσθησαν, ἔφυγον ἀπό ὅλον τόν κόσμον καί ἐπῆγαν εἰς τήν Ἱερουσαλήμ. Σηκώνει ὁ Θεός τόν βασιλέα ἀπό τήν παλαιάν Ρώμην καί πολιορκεῖ τούς Ἑβραίους μέσα εἰς τήν Ἱερουσαλήμ, καί οἱ πατέρες καί αἵ μητέρες ἔσφαζον τά τέκνα τῶν καί τά ἔτρωγον. Ὁ διάβολος θέλει νά τρώγουν οἱ γονεῖς τά τέκνα τῶν καί ὄχι ὁ Θεός.
Ἀκούετε, ἀδελφοί μου, ὁ ἄνθρωπος τί κακόν παθαίνει ὅταν ἁμαρτάνη καί τόν ἐγκαταλείψη ὁ Θεός; Φοβερόν τό ἐμπεσεῖν εἰς χείρας Θεοῦ ζῶντος. Μεγάλην εὐσπλαχνίαν ἔχει ὁ Θεός, ἀλλά ἔχει καί μεγάλην ὀργήν · καί καθώς ἐπαίδευσε τούς Ἑβραίους, παιδεύει καί ἠμᾶς, ἀνίσως καί δέν κάμνωμεν καλά.
Βάνει ὁ Θεός τόν βασιλέα μέσα εἰς τήν Ἱερουσαλήμ καί θανατώνει χίλιες ἑκατόν εἴκοσι χιλιάδες Ἑβραίους, καί τόσον, ὁπού ἔγινε αἷμα ὡσάν θάλασσα. Τριάντα φλωρία ἐπώλησαν οἱ Ἑβραῖοι τόν Χριστόν μας, τριάντα εἰς τό φλωρί ἐπώλησεν ὁ Χριστός μᾶς χίλιες χιλιάδες Ἑβραίους. Ἐσύ ἔμαθες καί πωλεῖς τόν Χριστόν, καί ἐκεῖνος δέν ἠμπορεῖ νά σέ πωλήση;
Καί τώρα μή δυνάμενοι οἱ Ἑβραῖοι νά τόν μετασταυρώσουν τόν Χριστόν, κάθε Μεγάλην Παρασκευήν τόν κάνουν ἀπό κερί καί τόν σταυρώνουν, καί ὕστερα τόν καίουν· ἤ παίρνουν ἕνα ἀρνί καί τό κτυποῦν μέ τά μαχαίρια καί τό σταυρώνουν ἀντί τοῦ Χριστοῦ. Ἀκούετε κακίαν τῶν Ἑβραίων καί τοῦ διαβόλου; Καθώς γεννηθῆ τό Ἐβραιόπαιδον, ἀντί νά τό μαθαίνουν νά προσκυνῆ τόν Θεόν, οἱ Ἑβραῖοι, παρακινούμενοι ἀπό τόν πατέρα τῶν τόν διάβολον, εὐθύς ὁπού γεννηθῆ, τό μαθαίνουν νά βλασφημά καί νά ἀναθεματίζη τόν Χριστόν μας καί τήν Παναγίαν μας· καί ἐξοδεύουν πενήντα, ἑκατόν πουγγία νά εὕρουν κανένα χριστιανόπουλο νά τό σφάξουν, νά πάρουν τό αἷμα του, καί μέ ἐκεῖνο κοινωνοῦν. Ὁ διάβολος θέλει νά πίνωμεν τό αἷμα τῶν παιδίων, καί ὄχι ὁ Θεός. Ὁ Χριστός μᾶς παραγγέλει νά εὐχώμεθα ὅλον τόν κόσμον. Ὁ Ἑβραῖος, ὅσον καί ἄν εἶναι φίλος σου, πήγαινε, καλημέρισε τόν, καί βάλε τό αὐτί σου νά ἀκούσης τί σου λέγει.
Ἐσύ τόν εὔχεσαι καί τόν χαιρετᾶς, καί ἐκεῖνος σέ καταρᾶται καί σού λέγει, κακή ἡμέρα σου, διότι ἡ καλή μέρα εἶναι τοῦ Χριστοῦ, καί δέν θέλει οὔτε νά τήν ἀκούση οὔτε νά τήν εἴπη ὁ Ἑβραῖος. Κοίταξε εἰς τό πρόσωπον ἕνα Ἑβραῖο ὅταν γελᾶ· τά δόντια τοῦ ἀσπρίζουν, τό πρόσωπόν του εἶναι ὡσάν πανί ἀφωρισμένο, διότι ἔχει τήν κατάραν ἀπό τόν Θεόν, καί δέν γελᾶ ἡ καρδία του. Ἔχει τόν διάβολον μέσα τοῦ ὁπού δέν τόν ἀφήνει. Κοίταξε καί ἕνα χριστιανόν εἰς τό πρόσωπον, ἄς εἶναι καί ἁμαρτωλός· λάμπει τό πρόσωπόν του, χύνει ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Σφάζει ὁ Ἑβραῖος ἕνα πρόβατον, καί τό μισό τό ἐμπροσθινόν τό κρατεῖ διά λόγου του, καί τό πισινόν τό μπουντζώνει καί τό πωλεῖ εἰς τούς χριστιανούς διά νά τούς μαγαρίση. Καί ἄν σου δώση Ἑβραῖος κρασί ἤ ρακί, εἶναι ἀδύνατον νά μή τό μαγαρίση πρῶτον· καί ἄν δέν προφθάση νά κατουρήση μέσα, θά πτύση. Ὅταν ἀποθάνη κανένας Ἑβραῖος, τόν βάζουν μέσα εἰς ἕνα σκαφίδι μεγάλο καί τόν πλένουν μέ ρακί, καί τοῦ βγάνουν ὅλην του τήν βρῶμα, καί ἐκεῖνο τό ρακί τό φτιάνουν μέ μυριστικά, καί τότε τό πωλοῦν εἰς τούς χριστιανούς εὐθηνότερον, διά νά τούς μαγαρίσουν. Πωλοῦν ψάρια εἰς τήν πόλιν οἱ Ἑβραῖοι; Ἀνοίγουν τό στόμα τοῦ ὀψαρίου καί κατουροῦν μέσα, καί τότε τό πωλοῦν εἰς τούς χριστιανούς.
Ὁ Ἑβραῖος μου λέγει πώς ὁ Χριστός μου εἶναι μπάσταρδος, καί ἡ Παναγία μου πόρνη. Τό ἅγιον Εὐαγγέλιον λέγει πώς τό ἔγραψεν ὁ διάβολος. Τώρα ἔχω μάτια νά βλέπω Ἑβραῖον; Ἕνας ἄνθρωπος νά μέ ὑβρίση, νά φονεύση τόν πατέρα μου, τήν μητέρα μου, τόν ἀδελφό μου, καί ὕστερα τό μάτι νά μοῦ βγάλη, ἔχω χρέος ὡσάν χριστιανός νά τόν συγχωρήσω. Τό δέ νά ὑβρίση τόν Χριστόν μου τήν Παναγίαν μου, δέν θέλω νά τόν βλέπω. Καί ἡ εὐγένειά σας πῶς σᾶς βαστᾶ ἡ καρδία νά κάνετε πραγματείας μέ τούς Ἑβραίους; Ἐκεῖνος ὁπού συναναστρέφεται μέ τούς Ἑβραίους, ἀγοράζει καί πωλεῖ, τί φανερώνει; Φανερώνει καί λέγει, πώς καλά ἔκαμαν οἱ Ἑβραῖοι καί ἐθανάτωσαν τούς προφήτας καί ὅλους τους διδασκάλους καί ὅλους τους καλούς. Καλά κάμνουν καί μᾶς μαγαρίζουν καί πίνουν τό αἷμα μας.
Ταῦτα διατί σᾶς τά εἶπα, χριστιανοί μου; Ὄχι διά νά φονεύετε τούς Ἑβραίους καί νά τούς κατατρέχετε, ἀλλά διά νά τούς κλαίετε, πῶς ἄφησαν τόν Θεόν καί ἐπῆγαν μέ τόν διάβολον. Σᾶς τά εἶπα νά μετανοήσωμεν ἠμεῖς τώρα ὁπού ἔχομεν καιρόν, διά νά μή τύχη καί μᾶς ὀργισθῆ ὁ Θεός καί μᾶς ἀφήση ἀπό τό χέρι Του καί πάθωμεν καί ἠμεῖς σάν τούς Ἑβραίους καί χειρότερα.
Χριστιανοί μου, φθάνουν αὐτά· δέν ἠμπορῶ νά σᾶς εἴπω περισσότερα. Σᾶς εἶπα καί ἐγώ ἐκεῖνο ὁπού μέ ἐφώτισεν ὁ Θεός· ζητήσατε καί ἡ εὐγενία σας νά μάθετε τά ἄλλα. Εἶσθε φρόνιμοι καί γνωστικοί· καταλάβετε τό καλόν σας καί κάμετε τό. Τώρα τί κάμνομεν, χριστιανοί μου; Ἐγώ σᾶς συμβουλεύω, ἀμή δέν μέ συμβουλεύετε καί ἡ εὐγενία σας; Ἡ ἐργασία ἡ ἰδική μου εἶναι καί ἰδική σας, εἶναι τῆς πίστεώς μας, τοῦ Γένους μας. Ἔχω καί δύο λογισμούς. Ὁ ἕνας λογισμός μου λέγει νά σᾶς εὐχηθῶ καί νά μέ εὐχηθῆτε, καί νά σηκωθῶ νά πηγαίνω εἰς ἄλλο μέρος, νά ἀκούσουν καί ἄλλοι ἀδελφοί μας ὁπού μέ καρτεροῦν. Ὁ ἄλλος λογισμός μου λέγει: Ὄχι, μή πηγαίνης, μόνον κάθησε νά κάμης καθώς ἔκαμες καί εἰς ἄλλα χωρία, νά τελειώσης καί τά ἐπίλοιπα.
Διότι αὐτά ὁπού εἴπομεν εἰς τρεῖς λόγους μέ συντομίαν, ὁμοιάζουν ὡσάν ἕνας ἄνθρωπος νά κτίση μίαν ἐκκλησίαν χωρίς σκεπήν. Τά ἄλλα ὁπού ἔχομεν νά εἴπωμεν ὁμοιάζουν ὡσάν σκεπήν. Ποία εἶναι ἡ σκεπή; Ἐγώ βλέπω τό Γένος μας ὁπού ἐπεσεν εἰς πολλά κακά· ἔχουν κατάρες, ἀφορισμούς, ἀναθεματισμούς, ὅρκους, βλασφημίας καί ἄλλα τοιαῦτα.
Νά καθαρισθοῦν οἱ χριστιανοί, νά ἁγιασθοῦν τά χωρία τῶν καί νά καθαρισθοῦν ψυχικῶς καί σωματικῶς. Τό δεύτερον παρακινῶ τούς χριστιανούς νά φτιάξουν σταυρούς καί κομποσχοίνια, καί παρακαλῶ τόν Χριστόν μας καί τά εὐλογεῖ, διά νά τά ἔχουν οἱ χριστιανοί φυλακτήρια. Τρίτον εἶναι ὁπού κάμνω τούς χριστιανούς ὅλους καί συγχωροῦν ζωντανούς καί ἀποθαμένους. Αὐτά τά τρία μου λέγει ὁ λογισμός μου. Ἀλλά τώρα μου δίνετε τήν εὐχήν σας νά πηγαίνω, καί τά ἄλλα τά τελειώνετε ἡ εὐγενία σας;
- Ὄχι, ἅγιε διδάσκαλε, σέ παρακαλοῦμεν νά καθήσης νά μᾶς τά τελειώσης, διότι δέν ἠξεύρομεν νά τά κάμωμεν.
- Καλά, χριστιανοί μου, διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ μας καί τήν ἰδικήν σας θά καθήσω.
Εἶναι πολλοί παπάδες ἐδῶ; Κάμνετε τόν κόπον, ἅγιοι ἱερεῖς, νά σηκωθῆτε ἐπάνω νά ἰδῶ, εἶσθε πολλοί; Ἅγιοι ἱερεῖς, μοῦ κάμνετε μίαν χάριν, νά διαβάσωμεν ἕνα ἅγιον Εὐχέλαιον, νά χρισθοῦν οἱ χριστιανοί οἱ ἀδελφοί μας;
- Ὁρισμός σου, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Ἔχω φλωρία πολλά νά σᾶς πληρώσω, μά δέν σᾶς τά δίδω. Θέλω χάρισμα, διότι μέ πληρωμήν δέν ἐνεργεῖ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, τοῦ Παναγίου Πνεύματος· διότι ἔτσι λέγει ὁ Χριστός μας: Χάρισμα σᾶς ἔδωσα ἐγώ τήν χάριν μου, χάρισμα νά τήν δίδετε καί σεῖς εἰς τούς ἀδελφούς σας. Τό κάμνετε, ἅγιοι ἱερεῖς;
- Μάλιστα, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Παρακαλῶ καί ἐγώ τούς χριστιανούς καί σᾶς συγχωροῦν δί' αὐτό τό χάρισμα. Θέλετε νά βάλω τούς χριστιανούς νά σᾶς συγχωρήσουν, ἤ δέν ἔχετε ἁμαρτίας; Καί σᾶς φιλεύω αὔριον ἀπό ἕνα βιβλίον, ὄχι διά πληρωμήν, ἀλλά διά μίαν εὐχήν.
- Ὁρισμός σου.
- Σᾶς παρακαλῶ, χριστιανοί μου, νά εἰπῆτε διά τούς ἁγίους ἱερεῖς, ὁπού θά σᾶς διαβάσουν τό ἅγιον Εὐχέλαιον, τρεῖς φορᾶς: Ὁ Θεός συγχωρῆσοι καί ἐλεῆσοι αὐτούς.
Ἄν θέλετε καί ἡ ἁγιωσύνη σᾶς ζητήσατε συγχώρησιν. Ἅγιε, ἐφημέριε, μοῦ χρειάζονται ἀπόψε νά ἑτοιμάσης εἴκοσι φλεντζάνια καί δύο ὀκάδες λάδι. Χριαλίδια ἔχει τό παιδί τό ἰδικό μου καί σού δίδει. Καί ἄν θέλης, περιπάτησε, παπά μου, εἰς τά σπίτια νά μαζεύσης καμμιά δεκαριά ὀκάδες λάδι, καί βάνεις διά τό Εὐχέλαιον μία ὀκά, καί τό ἄλλο τό δίνεις τῆς παπαδιᾶς καί τό τρώγει.δέν ἔιναι καλά ἔτσι;
Τό κάμνεις;
- Τό κάμνω, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Ἄν δέν τό κάμης, αὔριον σέ κηρύττω ψεύστη καί σέ ἐντροπιάζω. Σηκωθῆτε ἐπάνω δέκα ἐντόπιοι· ἀκούσατε. Οἱ πέντε νά κάμετε ἀπόψε δεκαπέντε σακκιά· καί σεῖς αἵ γυναῖκες νά φέρετε ψωμί καί τό σιτάρι ἀπόψε · καί σεῖς οἱ πέντε νά σταθῆτε ἐπίτροποι, καί νά κόψετε τά ψωμιά καί νά τά βάλετε μέσα στά σακκιά, καί τό σιτάρι. Τό κάμνετε;
- Τό κάμνομεν, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Ἐσεῖς οἱ ἄλλοι πέντε νά φέρετε πέντε καζάνια νερό ἀπόψε νά ξημερωθοῦν ἕτοιμα διά νά παρακαλέσωμεν τό Χριστόν αὔριον νά τά εὐλογήση καί νά πάρουν οἱ χριστιανοί δί' ἁγιασμόν. Τό κάμνετε;
- Τό κάμνομεν, ἅγιέ του Θεοῦ.
- Καλά, παιδιά μου. Καθήσατε νά τελειώσωμεν καί τά ἐπίλοιπα. Προσέχετε λοιπόν, παιδιά μου, νά μή ὑπερηφανεύεσθε.
(τά ἐπίλοιπα εἶναι εἰς τό τέλος τῆς Α' διδαχῆς).
πηγή: https://www.egolpion.com/kosmas_aitwlos.el.aspx#ixzz3tpLa8NX3