Ἰούλιος - Αὔγουστος 2013, Ἔτος 3ο, Φύλλο 15ο.

2014-07-31 15:11

·       Ἡ δημιουργία τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως.            
     Τὰ παραπάνω στοιχεῖα πιστοποιοῦν ὅτι, ἡ ἑορτὴ τοῦ «Καθίσματος» τῆς Θεοτόκου προετοιμάζει μὲν ἡμερολογιακῶς τὴν ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως, ἀλλὰ τὸ ἐορτολογικὸ περιεχόμενό της εἶναι παντελῶς διαφορετικὸ ἀπὸ τὸ γεγονὸς τῆς Κοιμήσεως. Ἐὰν λάβουμε ὑπόψη τὸ «ἀρμενικὸ λεκτσιονάριο» ἢ «ἐκλογάδιο», τὸ oποῖο ἐξέδωσε σὲ παράρτημα ὁ Conybeare καὶ περὶ τοῦ ὁποίου o ἐκδότης ἰσχυρίζεται ὅτι καταγράφει τὴ λειτουργικὴ πράξη τῶν Ἱεροσολύμων κατὰ τὸν 6ο αἵ., συμπεραίνουμε ὅτι τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ἰσχύει ἀκόμα ἡ ἑορτὴ μὲ τὸ γενικὸ θεομητορικὸ περιεχόμενο (ἡ ἑορτὴ τοῦ «Καθίσματος»). Στὸ χρονικὸ αὐτὸ σημεῖο φαίνεται ὅτι ἐπαληθεύεται ἡ ἄποψη τοῦ Cabrol περὶ δημιουργίας τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως ὑπὸ τὸ βάρος τοῦ κύρους, τὸ ὁποῖο ἀκτινοβολοῦσε ὁ τάφος τῆς Θεοτόκου στὴ Γεθσημανή.   
     Οἱ ἐορτολογικὲς ἐξελίξεις ἐμφανίζονται καταιγιστικὲς ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 5ου αἵ, ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Μαρκιανὸς (450-457) ἔκτισε ναὸ πρὸς τιμὴ τῆς Θεοτόκου στὴ Γεθσημανή. Τρία ἔτη μετὰ τὸ θάνατο τοῦ αὐτοκράτορα, τὸ 460, ἐμφανίζεται γιὰ πρώτη φορὰ ἑορτασμὸς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὶς 15 Αὐγούστου καὶ στὸν συγκεκριμένο ναό, ἐκτοπιζομένης τοιουτοτρόπως τῆς παλαιᾶς θεομητορικῆς ἑορτῆς τοῦ «Καθίσματος». Στὸ σημεῖο αὐτὸ πολύτιμη ἐμφανίζεται ἡ μαρτυρία τοῦ «Γεωργιανοῦ Κανοναρίου», ἑνὸς κειμένου τὸ ὁποῖο ἀντικατοπτρίζει τὴν ἱεροσολυμιτικὴ λατρεία μεταξὺ 450 καὶ 750, τὸ ὁποῖο φαίνεται ὅτι γνωρίζει ὁ Μόδεστος Ἱεροσολύμων (645-646) καὶ τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ γεωργιανὴ μετάφραση ἀπολεσθέντος ἑλληνικοῦ πρωτοτύπου, ἡ ὕπαρξη τοῦ ὁποίου ἦταν ἄγνωστη ἕως τὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἵ.  
     Σύμφωνα μὲ τὴ μαρτυρία τοῦ «Κανοναρίου», στὶς 15 Αὐγούστου «τιμᾶται ἡ μνήμη τῆς Θεοτόκου στὴ Γεθσημανὴ στὸ ναὸ τοῦ αὐτοκράτορα Μαρκιανοῦ («Μαυρικίου» κατὰ γεωργιανὴ παραλλαγή». Ἡ ἐπιβεβαίωση τῶν ἐξελίξεων εἶναι σαφής: ἡ παλαιὰ θεομητορικὴ ἑορτὴ τοῦ ναοῦ τῆς Ἰκελίας ἔχει ἐκτοπισθεῖ (οἱ δύο ἐκδότες τοῦ «Κανοναρίου» ἀναφέρουν ὅτι ἡ ἑορτὴ αὐτὴ μετατοπίσθηκε στὶς 13 Αὐγούστου καὶ ἐξαφανίσθηκε σταδιακῶς), στὴ θέση της δὲ κατὰ τὶς 15 Αὐγούστου τοποθετήθηκε ἡ ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως. Οὐδείς, βεβαίως, δύναται νὰ συμπεράνει ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων ἐπανέφερε στὴν ἱστορική της μνήμη τὸ γεγονὸς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τὸ 460 (!). Ἡ ἐορτολογικὴ ἔρευνα θὰ πρέπει νὰ διακρίνει μεταξύ της τιμῆς ἑνὸς θεομητορικοῦ γεγονότος στὴ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας (αὐτὴ ἡ τιμὴ εἶναι πρωτοχριστιανικὴ) καὶ τοῦ ἡμερολογιακοῦ καθορισμοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ (αὐτὸς ὁ καθορισμὸς ἐπισυμβαίνει πάντοτε κατόπιν μακρῶν χρονικῶν ἐξελίξεων).      
     Εὐνόητο εἶναι ὅτι ἡ περὶ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἐορτολογικῆ ἐξέλιξη δὲν μπορεῖ νὰ ἐννοηθεῖ ἀνεξαρτήτως τῆς διατυπώσεως τοῦ ὀρθοδόξου Μαριολογικοῦ δόγματος κατὰ τὴν Γ' Οἰκουμενικὴ Σύνοδο. Ἡ ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 5ου αἵ. ἐορτολογικὴ παράδοση περὶ τῆς Κοιμήσεως συμπορεύεται μὲ τὴν ἑδραίωση τοῦ περὶ τῆς Θεοτόκου ὀρθοδόξου δόγματος, γεγονὸς τὸ ὁποῖο εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴν ἑδραίωση, διάδοση καὶ καθολικὴ ἐπισημοποίηση τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως. Ἡ ἐπισημοποίηση αὐτὴ ἐπισυμβαίνει περὶ τὰ τέλη τοῦ 6ου αἵ., ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Μαυρίκιος (582-602), σύμφωνα μὲ τὴ μαρτυρία Νικηφόρου τοῦ Καλλίστου, καθορίζει διὰ διατάγματος τὴν ἐπιτέλεση τῆς ἑορτῆς στὶς 15 Αὐγούστου.
     Πρόκειται περὶ ἀποκρυσταλλώσεως μίας μακραίωνης θεομητορικῆς παραδόσεως, ἐνόσω ἡ ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως περιβάλλεται πλέον μὲ νομικὴ ἰσχύ. Εἶναι σαφὲς ὅτι μὲ τὸ διάταγμα τοῦ Μαυρικίου δὲν ἐπιτελεῖται σύσταση νέας ἑορτῆς, ἐφόσον ἀναφέρεται ὅτι ἡ σύστασή της ἔχει συντελεσθεῖ κατὰ τὸ παρελθόν. Ὁ Μαυρίκιος υἱοθέτησε ἐπισήμως καὶ καθολικῶς τὴν ἱεροσολυμιτικὴ ἡμερομηνία περὶ τῆς «Μνήμης τῆς Θεοτόκου», συνειδητοποιήσας προφανῶς τὴν καθολικὴ εὐλάβεια πρὸς τὸ μνῆμα τῆς Θεοτόκου στὴ Γεθσημανὴ καὶ ὑπὸ τὴν αὔξουσα ἀκτινοβολία τοῦ ἐν λόγω προσκυνήματος, ὅπου συνέρρεε πλῆθος προσκυνητῶν. Δὲν φαίνεται, ὅμως, ὅτι ἡ κατὰ τὸν 6ο αἵ. ἀποκρυσταλλωθεῖσα ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως ἐπεβλήθη αὐτομάτως σὲ ὅλο τὸ εὖρος τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου. Ὅπως τονίζει τὸν 7ο αἵ. ὁ Ἰωάννης Θεσσαλονίκης, «ὑπῆρχαν κάποιοι τόποι, οἱ ὁποῖοι δὲν ἑόρταζαν ἀκόμα τὴν ἐτήσια μνήμη τῆς Κοιμήσεως», μεταξὺ δὲ αὐτῶν ὁ Ἰωάννης συγκαταλέγει καὶ τὴ Θεσσαλονίκη.

Τοῦ κ. Γεωργίου Φίλια, Ἐπίκουρου καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. 

·      Λόγος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου

     Τὸν καθένα ἀπὸ μᾶς τὸν βασανίζει τὸ ἐρώτημα: τί θὰ γίνει μέ μας καὶ τί μᾶς περιμένει μετὰ τὸ θάνατο; Μία σαφῆ ἀπάντηση σ' αὐτὸ τὸ ἐρώτημα μόνοι μας δὲν μποροῦμε νὰ τὴν βροῦμε. Ἀλλὰ ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ πρῶτα ἀπ' ὅλα ὁ λόγος τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ μᾶς ἀποκαλύπτουν αὐτὸ τὸ μυστικό. Μᾶς τὸ ἀποκαλύπτουν ἐπίσης τὸ ἀπολυτίκιο καὶ τὸ κοντάκιο τῆς μεγάλης αὐτῆς γιορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ οἱ  ἐκκλησιαστικοὶ ὕμνοι ποὺ ψάλλονται σ' αὐτὴ τὴ γιορτή.

     Θέλω ὅλοι σας νὰ καταλάβετε, γιατί ὁ θάνατος τῆς Ὑπεραγίας  Θεοτόκου καὶ Παρθένου Μαρίας λέγεται Κοίμησή της. Ὁ μέγας ἀποστολος Ιωάννης ὁ Θεολόγος στο 20ο κεφάλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως μιλάει γιὰ τὸν πρῶτο καὶ τὸ δεύτερο θάνατο. Ὁ πρῶτος μόνο θάνατος, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀναπόφευκτος γιὰ ὅλους τους ἀνθρώπους, περιμένει καὶ τοὺς ἁγίους καὶ τοὺς δικαίους. Ἀλλὰ ὁ δεύτερος, ὁ φοβερὸς καὶ αἰώνιος θάνατος, περιμένει τοὺς μεγάλους καὶ ἀμετανόητους ἁμαρτωλούς, οἱ ὁποῖοι ἀρνήθηκαν τὴν ἀγάπη καὶ τὴν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ καὶ εἶναι καταδικασμένοι νὰ βρίσκονται αἰωνίως σὲ κοινωνία μὲ τὸ διάβολο καὶ τοὺς ἀγγέλους του.

     Στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ ἴδιου μεγάλου ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοὺ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου διαβάζουμε... τὰ λόγια του Χριστοῦ, τὰ ὁποία εἶναι πολὺ στενὰ συνδεδεμένα μὲ ὅσα γράφει ἡ Ἀποκάλυψη: «ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμὶν ὅτι ὁ τὸν λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τω πέμψαντι μὲ ἔχει ζωὴν αἰώνιον καὶ εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται, ἀλλὰ μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωὴν» (Ἴωαν. 5, 24).

     Τὸ ἀκοῦτε, τὸ καταλαβαίνετε; Νομίζω ὅτι ἀκόμα καὶ θὰ πρέπει νὰ σᾶς κινήσει τὴν περιέργεια τὸ γεγονὸς ὅτι ὅλοι ὅσοι ὑπακούουν στὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ καὶ πιστεύουν στὸν Οὐράνιο Πατέρα του, ὁ ὁποῖος τὸν ἔστειλε, ἀμέσως μετὰ τὸ θάνατό τους θὰ περάσουν στὴν αἰώνια ζωή. Δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ δικαστοῦν αὐτοὶ ποὺ ἔχουν ζωντανὴ πίστη στὸ Θεὸ καὶ ὑπακούουν στὶς ἐντολές του.

     Καὶ στοὺς μεγάλους δώδεκα ἀποστόλους εἶπε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός: «ἀμὴν λέγω ὑμὶν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντες μοί, ἐν τὴ παλιγγενεσία, ὅταν καθίση ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλᾶς τοῦ Ἰσραὴλ» (Μάτθ. 19, 28). Δικαστὲς καὶ κατήγοροι θὰ εἶναι κατὰ τὴν Φοβερὰ Κρίση τοῦ Θεοῦ οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ καί, βεβαίως, εἶναι τελείως ἀδύνατο νὰ φανταστοῦμε νὰ δικάζονται  ἡ  Ὑπεραγία  Θεοτόκος καὶ Ἀειπάρθενος Μαρία, ὁ Βαπτιστὴς τοῦ Κυρίου Ἰωάννης, οἱ μεγάλοι προφῆτες τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἠλίας καὶ ὁ Ἐνὼχ τοὺς ὁποίους ζωντανούς τους πῆρε ὁ Θεὸς στὸν Οὐρανό, ὅλο τὸ ἀμέτρητο πλῆθος τῶν μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ, οἱ δοξασμένοι ἀπὸ τὸν Θεὸ ἅγιοι ἀρχιερεῖς καὶ θαυματουργοὶ μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν ἅγιο Νικόλαο, ἀρχιεπίσκοπο Μύρων τῆς Λυκίας.

     Εἶναι ἀδύνατον ἀκόμα καὶ νὰ περάσει ἀπὸ τὸ μυαλό μας ἡ σκέψη πὼς θὰ δικαστοῦν αὐτοί, οἱ ὅποιοι ἄκουσαν ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ: «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστὶν» (Λκ. 17, 21). Σ' αὐτοὺς τοὺς μεγάλους ἀγωνιστὲς τοῦ Χριστοῦ, σὰν σὲ πολύτιμους ναοὺς κατοικοῦσε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀκόμα καὶ ζώντας στὴ γῆ, αὐτοὶ βρισκόταν στὴν ἄμεση κοινωνία μὲ τὸν Θεό, ἐπειδὴ ἔτσι εἶπε ὁ Κύριός μᾶς Ἰησοῦς Χριστός: «Ἐὰν τὶς ἀγαπήση μέ, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ' αὐτῶ ποιήσομεν» (Ἴωαν. 14, 23).

     Ἢ Ὑπεραγία Παρθένος Μαρία ὑπῆρξε ἄχραντος ναὸς τοῦ Σωτῆρος καὶ σ' αὐτὴν κατοίκησε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἀπὸ τὴν ἁγιότατη μήτρα τῆς ἔλαβε τὸ ἀνθρώπινο σῶμα ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος κατέβηκε ἀπὸ τοὺς Οὐρανούς. Γι' αὐτὸ ὁ σωματικός της θάνατος δὲν ἦταν θάνατος ἀλλὰ Κοίμηση, δηλαδὴ ἕνα ἄμεσο πέρασμα ἀπὸ τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός της στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν καὶ τὴν αἰώνια ζωή.

     Μοῦ ἦρθε τώρα στὸ μυαλὸ καὶ κάτι καινούριο. Σ' ἕνα ἀπὸ τὰ προηγούμενα κηρύγματά μου σᾶς ἔλεγα, ὅτι ἔχουμε κάθε λόγο νὰ πιστεύουμε, ὅτι καὶ τὸ σῶμα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄφθαρτο καὶ ἀνελήφθη στοὺς οὐρανούς. Αὐτὸ μας λέει καὶ τὸ κοντάκιο τῆς μεγάλης γιορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου: «Τὴν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον, καὶ προστασίαις ἀμετάθετον  ἐλπίδα,  τάφος  καὶ νέκρωσις  οὐκ  ἐκράτησεν ὡς γὰρ ζωῆς Μητέρα, πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν, ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον».

     Προσέξτε: «τάφος καὶ νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν». Σκεπτόμενοι αὐτό, ἂς θυμηθοῦμε καὶ τί γράφει ἡ Ἁγία Γραφὴ γιὰ τὸ θάνατο τοῦ μεγαλυτέρου προφήτη τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τοῦ Μωυσῆ στὸ 34ο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου τοῦ Δευτερονομίου, ὅτι πέθανε σύμφωνα μὲ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ στὸ ὅρος Νεβῶ καὶ τάφηκε στὴ γῆ Μωάβ. Ὁ τάφος τοῦ μεγάλου αὐτοῦ προφήτη ἔπρεπε νὰ εἶναι γιὰ πάντα τόπος προσκυνήματος γιὰ ὅλο τὸ λαὸ τοῦ Ἰσραήλ. Ὅμως στὴ Βίβλο διαβάζουμε, ὅτι: «οὐκ οἶδεν οὐδεὶς τὴν ταφὴν αὐτοῦ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης» (Δεύτ. 34, 6). Ὅμως κατὰ τη Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου στὸ ὅρος Θαβώρ εμφανίστηκε ὁ Μωυσῆς στὸν Κύριο καὶ Δεσπότη τοῦ τὸν Ἰησοῦ μαζὶ μὲ τον προφήτη Ἠλία, ὁ ὁποῖος ἁρπάχτηκε ζωντανὸς στοὺς οὐρανούς.

     Νομίζω ὅτι δὲν θὰ εἶναι ἁμαρτία ἂν θὰ ποῦμε, ὅτι τὸ σῶμα τοῦ μεγάλου Μωυσῆ, ὅπως καὶ τὸ σῶμα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ, ἔμεινε ἄφθαρτο. Γι' αὐτὸ καὶ ὁ τάφος τοῦ εἶναι ἄγνωστος.

     Νὰ σκεφτόμαστε, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές μου, τὴν μακάρια Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Παρθένου Μαρίας καὶ νὰ θυμόμαστε τὰ λόγια του Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ: «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμὶν ὅτι ὁ τὸν λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τῷ πέμψαντι μὲ ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται, ἀλλὰ μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωὴν» (Ἴωαν. 5, 24). Νὰ μᾶς ἀξιώσει ὁ Θεὸς νὰ γευθοῦμε καὶ ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ τὴ μεγάλη αὐτὴ χαρά, μὲ τὴ χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴ δόξα καὶ τὸ κράτος σὺν τῷ ἀνάρχω αὐτοῦ Πατρὶ καὶ τῷ Παναγίω Αὐτοῦ Πνεύματι εἰς τοὺς αἰώνας. Ἀμήν.

Ἁγίου Λουκᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας. 

·       Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

     Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς γεννήθηκε στὸ χωριὸ Μέγα Δέντρο τῆς Αἰτωλίας, ὅπου σώζεται ἕως σήμερα ὁ τόπος ποὺ βρισκόταν τὸ σπίτι του! Τὰ πρῶτα του γράμματα πιθανὸν νὰ τὰ ἔμαθε στὸ Μοναστήρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς στὴ Μάνδρα τοῦ Θέρμου Αἰτωλοακαρνανίας, ὅπου λειτουργοῦσε «Κρυφὸ Σχολειό», μὲ δάσκαλο τὸν Ἱερομόναχο Προκόπιο Γιαννέλο, ἐνῶ ὅταν μεγάλωσε διδάχτηκε ἀπὸ τὸν Ἱεροδιάκονο Ἀνανία Δερβισάνο.

     Ἀργότερα πῆγε στὸ Ἅγιο Ὅρος στὴν (παλαιὰ) Ἀθωνιάδα Σχολὴ τοῦ Βατοπεδίου, ὅπου διδάχτηκε ἀπὸ τὸν Διδάσκαλο Παναγιώτη Παλαμὰ καὶ τὸν Νικόλαο Τζαντζούλιο.  

     Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς, ἦταν λοιπὸν τότε ἀκόμη λαϊκός, μὲ τὸ ὄνομα Κώνστας, ὅταν πέρασε μετὰ τὴ φοίτησή του στὴν Ἀθωνιάδα, τὸ κατώφλι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Φιλοθέου του Ἁγίου Ὅρους. Στὴν Ι.Μ. Φιλοθέου, τὸ Μοναστήρι ὅπου βρίσκεται ἡ θαυματουργὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας Γλυκοφιλούσας δέχεται τὸ μοναχικὸ σχῆμα καὶ κατόπιν μὲ προτροπὴ τῆς Μονῆς χειροτονεῖται Ἱερομόναχος.

     Ὅμως ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια σιγόβραζε μέσα του ἡ δίψα νὰ ὠφελήσει τὸ γένος του, ποὺ ζοῦσε στὴν ἀμάθεια καὶ τὴν ἄγνοια, ὑπὸ τὸν βάρβαρο ὀθωμανικὸ ζυγὸ καὶ λαμβάνοντας πληροφορία ὅτι αὐτὸ ἦταν εὐάρεστο στὸ Θεό, παίρνοντας καὶ τὴ σχετικὴ πρὸς τοῦτο εὐλογία τῶν πατέρων, ἀναχωρεῖ γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη, ὥστε νὰ δεῖ καὶ τὸν δάσκαλο ἀδερφὸ τοῦ ὀνόματι Χρύσανθο, ἀλλὰ καὶ νὰ λάβει καὶ ἄλλες σοφὲς γνῶμες γιὰ τὸ μεγάλο ἐγχείρημά του, ποὺ τελικὰ παίρνει τὴν εὐλογία καὶ τὴν ἄδεια τοῦ ἴδιου του Πατριάρχη Σεραφείμ.

     Ἔτσι λοιπὸν ἄρχισε νὰ κηρύττει μὲ τὴν ψυχὴ τοῦ ὁ Ἅγιος καὶ φλογερὸς Πατρο-Κοσμᾶς, τοὺς ὑπόδουλους Ἕλληνες, ποὺ εἶχαν   ἀπολέσει σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὴν εὐσέβεια,  τὴ γνώση τοῦ Θείου θελήματος, τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴν Ὀρθοπραξία! Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος πῶς φτάνει καὶ ἕνας μονάχα ἄνθρωπος, ζήλω πεπυρωμένος, γιὰ νὰ ἀλλάξει ὅλη τὴν κοινωνία! Αὐτὸ ἀκριβῶς ἔκανε ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς! Θείω ζήλω πεπυρωμένος ξανάφερνε τὴν Πίστη στὶς ψυχὲς καὶ στὴν καθημερινὴ ζωὴ καὶ στάση ζωῆς τῶν ραγιάδων! Τοὺς θερίευε, τοὺς φτέρωνε, τοὺς ἔδειχνε τὸ ὀρθὸ καὶ τοὺς κατηχοῦσε πῶς νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ τὸ σάπιο! Τοὺς στερίωνε μὲ τρόπο μοναδικὸ καὶ ἁπλό, ποὺ μόνο ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νὰ δώσει ὡς χάρισμα!

     Γύρισε ὅλη τὴ Ρωμιοσύνη ἀπὸ πάνω ὡς κάτω. Ἀπὸ τὴν Πόλη ὡς τὴ Ρόδο καὶ ἀπὸ τὴν Κάρπαθο ἕως τὴν Κέρκυρα. Ἀπὸ τὴ Βόρειο Ἤπειρο ὡς τὸ Αἴγιο καὶ ἀπὸ τὴν Ἰκαρία ἕως τὴν Κεφαλληνία καὶ τὴ Ζάκυνθο!

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΑ

     Οἱ μεγάλες καὶ ἱστορικὲς γιὰ τὸ Γένος ἱεραποστολικές του πορεῖες, ἄφησαν ἀνεξίτηλα θεία ἴχνη ἕως τὶς ἡμέρες μας, περισσότερο δὲ κατὰ τὶς ἡμέρες τοῦ Ξεσηκωμοῦ, τὸν ὁποῖο εἶχε προφητεύσει, μαζὶ μὲ τὴν Ἐλευθερία ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός!!! Δὲν ἦταν μόνο τὰ λόγια του ποὺ ἐπιβεβαιώθηκαν ὅπως ἐκ τῶν ὑστέρων βλέπουμε κατὰ γράμμα. Ἦταν καὶ τὰ σημεῖα μὲ τὰ ὁποῖα ἐπιβεβαίωνε ὁ Θεὸς τὴν εὐλογία τοῦ νέου του Ἀποστόλου μὲ τὸν ὁποῖο ἐπανευαγγέλιζε τὸ δοῦλον γένος γιὰ τὴν πνευματικὴ καὶ ἐθνικὴ αὐτοῦ Ἐλευθερία! Καὶ ὅπου κήρυττε ἔστηνε πρωτύτερα ἕναν μεγάλο σταυρὸ καὶ ὕστερα τὸν ἄφηνε στὸν τόπο ὅπου μίλησε καὶ ἔτσι σήμερα
ξέρουμε πολλὰ ἀπὸ τὰ εὐλογημένα αὐτὰ μέρη.

     Τὰ λόγια του ΠατροΚοσμᾶ μεγάλωσαν τὰ ἑλληνόπουλα, μὲ τὴν ἀμετάθετη καὶ ἀκλόνητη βεβαιότητα τῆς Ἐλευθερίας, τοῦ Ποθούμενου ὅπως ἔλεγε συνθηματικά. Γιὰ νὰ μορφωθοῦν τὰ παιδιὰ, νὰ μάθουν γράμματα, νὰ μάθουν τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὴν Ἱστορία τους, νὰ μείνουν Ρωμιοί, νὰ μὴν τουρκέψουν καὶ πάει χαθεῖ τὸ Γένος! Κατάφερε ἀκόμα μέσα στὴ σκλαβιά, τὴν ἄγνοια καὶ τὴν ἀνέχεια τῶν ραγιάδων:

·      νὰ χτιστοῦν 210 Ἑλληνικὰ Σχολεῖα (!!!) καὶ νὰ ἀρχίσουν τὴ λειτουργία τοὺς ἄλλα 1.100 κατώτερα!!!

·      νὰ φτιάσει 4.000 κολυμβῆθρες μὲ χρήματα πλουσίων ὥστε νὰ μποροῦν νὰ Βαπτίζονται τὰ πάμφτωχα Ἑλληνόπουλα τῆς σκλαβωμένης Πατρίδος

·      νὰ ἐλευθερώσει 1.500 Χριστιανὲς παραμάνες ἀπὸ τὰ παλάτια τῶν πασάδων καὶ τῶν μπέηδων

·      νὰ μπολιαστοῦν μὲ προτροπὲς τοῦ χιλιάδες ἄγρια δέντρα καὶ νὰ μετατραποῦν σὲ καρποφόρα

·      νὰ δοθοῦν πάνω ἀπὸ 500.000 κομβοσχοίνια καὶ σταυρουδάκια στοὺς Χριστιανοὺς γιὰ τὴ στερέωση καὶ τὴν πνευματική τους ἐνίσχυση

·      νὰ στερεωθοῦν, νὰ Ἐξομολογηθοῦν καὶ νὰ ἐπανέλθουν στὴν εὐσέβεια ἑκατομμύρια ἄνθρωποι!

·      νὰ θεριέψει ἡ Πίστη στὸ Χριστὸ καὶ ἡ ἐλπίδα στὴν Ἐλευθερία τοῦ Γένους, γιὰ τὴν ὁποία κήρυττε παντοῦ

·      νὰ σταματήσουν τὰ ἑβραϊκῶν συμφερόντων παζάρια τῆς Κυριακῆς, νὰ γίνεται ὁ εὐλογημένος Ἐκκλησιασμὸς τὴν Κυριακὴ καὶ τὰ παζάρια τὸ
Σάββατο.

     Αὐτὸ ἔγινε ἀφορμὴ νὰ προκληθεῖ μεγάλη οἰκονομικὴ ζημία στὸ ἑβραϊκὸ ἐμπόριο τῆς τῶν Ἰωαννίνων, τέτοια ποὺ οἱ ζημιωθέντες δίνοντας πολλὰ πουγκιὰ στὸν Κοὺρτ Πασά, τοῦ ζήτησαν νὰ σκοτώσει τὸν ἅγιο δάσκαλο τοῦ Γένους μας!

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ

     Οἱ Τοῦρκοι τὸν συνέλαβαν τελικὰ στὸ Βεράτι καὶ μὲ τὸ πρόσχημα ὅτι θὰ τὸν ὁδηγήσουν στὸν Κοὺρτ Πασά, πλάι στὴν ὄχθη ἑνὸς ποταμοῦ κοντὰ στὸ Κολικόντασι τοῦ φανέρωσαν ὅτι   εἶχαν  διαταγὴ  νὰ  τὸν  σκοτώσουν.    Ὁ Ἅγιος μὲ χαρὰ δέχθηκε τὴν ἀπόφαση καὶ γονατιστὸς προσευχήθηκε στὸ Θεὸ εὐχαριστώντας Τὸν γιατί θὰ ἀξιωνόταν νὰ θυσιάσει γιὰ Ἐκεῖνον τὴ ζωή του. Οἱ Τοῦρκοι κρέμασαν σὲ ἕνα δέντρο τὸν Ἱερομάρτυρα καὶ Ἰσαποστόλο Ἅγιο Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλὸ στὶς 24 Αὐγούστου 1779, στὰ ἑξήντα πέντε του χρόνια! Κατόπιν, ἔδεσαν στὸ τίμιο λείψανό του μία βαριὰ πέτρα καὶ τὸ ἔριξαν στὸ ποτάμι γιὰ νὰ μὴ βρεθεῖ ποτέ.

     Ἐν τῷ μεταξὺ ἔμαθαν οἱ Χριστιανοὶ τὸ Μαρτύριο τοῦ Πατροκοσμᾶ καὶ ἔσπευσαν νὰ βροῦν τὸν Ἅγιο. Τρεῖς ἡμέρες εἶχαν περάσει ἄκαρπες, ὥσπου ὢ τοῦ θαύματος! Ὁ ἐφημέριος της Ἐκκλησία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὸ Κολικόντασι, ὁ πάπα - Μάρκος, μπαίνει στὸ βαρκάκι του καὶ κάνοντας μὲ πίστη τὸ σταυρό του, ἀξιώνεται νὰ δεῖ τὸ ἅγιο λείψανό του Πατροκοσμᾶ νὰ πλέει ἐπάνω στὸ νερὸ τοῦ ποταμοῦ καὶ νὰ στέκεται ὄρθιο, σὰν νὰ ἦταν ἐν ζωή!!! Ἀμέσως σπεύδει καὶ ἀγκαλιάζει τὸ τίμιο μαρτυρικὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου μας νὰ τὸ βάλει στὴ βάρκα του καὶ καθὼς τὸ σηκώνει ἔτρεξε πολὺ τὸ αἷμα ἀπὸ τὸ εὐλογημένο στόμα τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ποὺ τόσες καὶ τόσες ψυχὲς ἀμέτρητες στήριξε, ἀνακούφισε καὶ προφήτεψε μὲ τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!

     Ὁ πάπα - Μάρκος ἐνταφιάζει τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Δασκάλου τοῦ Γένους στὸ νάρθηκα τῆς Ἐκκλησίας τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, στὸ Κολικόντασι.

·      ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΣΟΦΙΑ

     Ἦταν ἀνάγκη νὰ χωριστεῖ ἡ πανάγια αὐτὴ ψυχὴ ἀπὸ τὸ ὑπεράγιο ἐκεῖνο σῶμα. Χωρίζεται βέβαια καὶ ἑνώνεται μὲ τὴν ψυχὴ τοῦ Υἱοῦ της, ἑνώνεται τὸ δεύτερο φῶς μὲ τὸ πρῶτο. Ἀλλὰ καὶ τὸ σῶμα της, ἀφοῦ παρέμεινε γιὰ λίγο στὴ γῆ, ἔφυγε κι αὐτὸ μαζὶ μὲ τὴν ψυχή της. Γιατί ἔπρεπε νὰ διαβεῖ ἀπ' ὅλους τους δρόμους ἀπ' τοὺς ὁποίους πέρασε καὶ ὁ Σωτήρας, νὰ  λάμψει  στοὺς ζωντανοὺς  καὶ τοὺς νεκροὺς καὶ μὲ ὅλα αὐτὰ νὰ ἐξαγιάσει τὴν (ἀνθρώπινη) φύση καὶ νὰ πάρει κατόπιν τὴ θέση ποὺ τῆς ἁρμόζει. Ἔτσι λοιπὸν δέχθηκε τὸ σῶμα της γιὰ λίγο ὁ τάφος, ἀλλὰ δέχθηκε καὶ ὁ οὐρανὸς τὴν καινὴ ἐκείνη γῆ, τὸ πνευματικὸ σῶμα, τὸ θησαυρὸ τῆς ζωῆς μας, ποὺ εἶναι σεμνότερο ἀπ' τοὺς ἀγγέλους καὶ ἁγιώτερο ἀπ' τοὺς ἀρχαγγέλους. Ἔτσι ξαναδόθηκε ὁ θρόνος στὸ βασιλιά, ὁ παράδεισος στὸ ξύλο τῆς ζωῆς, ὁ δίσκος στὸ φῶς, τὸ δέντρο στὸν καρπό, ἡ Μητέρα στὸν Υἱό, ἀντιπρόσωπος τοῦ ἀνθρώπινου γένους καθόλα ἄξια.

Ἁγίου Νικολάου τοῦ Καβάσιλα.

·      ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ

     Εἶπε ὁ μακάριος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος:

     "Όταν κάθεσαι νὰ διαβάσεις λόγο Θεοῦ, νὰ ἐπικαλεῖσαι στὴν ἀρχὴ τὸν Θεὸ ν΄ ἀνοίξει τὰ μάτια τῆς ψυχῆς σου, ὥστε νὰ μὴν περιοριστεῖς στὸ νὰ διαβάζεις μόνο αὐτὰ ποὺ γράφτηκαν ἀλλὰ καὶ νὰ τὰ ἐκτελεῖς, καὶ ἔτσι νὰ μὴ γίνει καταδίκη μας ἡ μελέτη τοῦ βίου καὶ τῶν λόγων τῶν ἁγίων".

·      ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

     Τὸ πρῶτο δεκαπενθήμερό του Αὐγούστου εἶναι ἀφιερωμένο στὴν Παναγία μας.  Οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοί, συμμετέχουμε καθημερινὰ στὶς ἀκολουθίες τῶν Παρακλητικῶν Κανόνων, νηστεύουμε, ἐξομολογούμαστε, κοινωνοῦμε. Μὲ δάκρυα στὰ μάτια νὰ ἐναποθέτουμε σὲ Αὐτὴ τὶς δυσκολίες καὶ τὰ βάσανα τῆς ζωῆς μας, Τὴν παρακαλοῦμε μὲ ζέση ψυχῆς νὰ ἐλαφρώσει τὸν βαρὺ ζυγό μας, διότι πιστεύουμε ἀκράδαντα πὼς ἡ γλυκιὰ Θεομάνα καὶ μετὰ τὴν σεπτή Της Κοίμηση συνεχίζει νὰ ἀγαπᾶ καὶ νὰ νοιάζεται γιὰ τοὺς ἀνθρώπους. Μέσα στὴ μεγάλη καρδιὰ Τῆς ὑπάρχει χῶρος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ὄχι μόνο γιὰ τοὺς πιστούς, ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς  ἁμαρτωλοὺς  καὶ ἀσεβεῖς, ἀκόμα καὶ γιὰ τοὺς ὑβριστές Της! Ἡ μακάρια θέση Τῆς κοντὰ στὸν Υἱό Της καὶ Θεὸ μᾶς Ἰησοῦ Χριστό, τῆς δίνει τὴν εὐχέρεια νὰ προσεύχεται γιὰ τὸν καθένα μας, γιὰ κάθε μᾶς πρόβλημα. Τὰ ἀποτελέσματα τῶν βοηθειῶν Τῆς εἶναι ἁπτά. Γι' αὐτὸ ψάλλουμε στὸν περίφημο Μικρὸ Παρακλητικὸ Κανόνα πρὸς Αὐτήν: «Οὐδεὶς προστρέχων ἐπὶ σοῖ κατησχυμένος ἀπό σου ἐκπορεύεται, ἁγνὴ Παρθένε Θεοτόκε, ἀλλ' αἰτεῖται τὴν χάριν καὶ λαμβάνει τὸ δώρημα, πρὸς τὸ συμφέρον τῆς αἰτήσεως».

Τοῦ κ.  Λάμπρου Σκόντζου, Θεολόγου - καθηγητοῦ.                

·      ΕΝΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΓΙΟΣ

Ὁ Ἅγιος Ακάκιος ο Μάρτυρας

    Ὁ Ἅγιος Ἀκάκιος, καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀπολλωνία καὶ μαρτύρησε στὰ χρόνια του βασιλιᾶ Λικίνιου. Ἦταν δεινὸς κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου. Λόγω τοῦ ἔργου τοῦ καταγγέλθηκε καὶ βασανίστηκε. Ὅμως μὲ τὴ Θεία ἐπέμβαση, βγῆκε ἀλάβωτος ἀπὸ τὰ βασανιστήρια. Δὲν ἔπαθε τίποτα ὅταν τὸν ἔριξαν σὲ καζάνι μὲ βραστὸ νερὸ καὶ διασώθηκε ἀπὸ τὴν ἀγριότητα πεινασμένου λιονταριοῦ. Βλέποντας αὐτὰ τὰ θαύματα ὁ ἔπαρχος Τερέντιος, τὸν ἄφησε ἐλεύθερο.
     Στὴ συνέχεια ὁ Ἅγιος μετέβη στὴν Μίλητο, ὅπου καὶ συνέχισε τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τῆς μιᾶς ἀληθινῆς πίστης τοῦ Κυρίου. Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος συνελήφθη καὶ ὁδηγήθηκε στὸν ναὸ τῶν εἰδώλων καὶ μὲ τὴν ἀπειλὴ τῶν βασανιστηρίων, θέλησαν οἱ εἰδωλολάτρες νὰ τὸν κάνουν νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Ὁ Ἅγιος Ἀκάκιος ὅμως μὲ τὴν δύναμη τῆς προσευχῆς του μπόρεσε νὰ συντρίψει τὰ ἀγάλματα τῶν εἰδώλων.
     Γι' αὐτήν του τὴν πράξη ἀποκεφαλίστηκε. Τὸ ἅγιο λείψανό του ἐναποτέθηκε στὴν πόλη τῶν Συνάδων. Ἡ Ἐκκλησία μᾶς τιμᾶ τὴ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου στὶς 28 Ἰουλίου.