Ἡ διακαινήσιμος Ἑβδομάδα
Ὁλόκληρη ἡ ἑβδομάδα ἀπὸ τὸ ἅγιο Πάσχα μέχρι τὴν ἑπομένη Κυριακή, δηλαδή, τὴν Κυριακή του Θωμά, λέγεται «διακαινήσιμος». Γιατί ὀνομάζεται ἔτσι; Στὴν πάλαια ἐποχὴ στὴν Ἐκκλησία ὑπῆρχε ἡ τάξη τῶν Κατηχουμένων, ὅσων δήλ. προέρχονταν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες ἢ τοὺς Ἰουδαίους καὶ διδάσκονταν τὶς ἀλήθειες τῆς χριστιανικῆς πίστεως γιὰ νὰ γίνουν μέλη της μὲ τὸ μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος. Τὸ Βάπτισμα δὲν ἦταν τότε ἀτομικὸ ἢ οἰκογενειακὸ γεγονός, ὅπως σήμερα, ἀλλὰ γεγονὸς ποὺ ἀφοροῦσε τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Γι' αὐτὸ οἱ Κατηχούμενοι βαπτίζονταν ὁμαδικὰ κατὰ τὴ νύχτα τοῦ Μ. Σαββάτου πρὸς τὴν Κυριακή του Πάσχα. Μὲ τὸ βάπτισμα στὸ νερὸ ὁ «παλαιὸς ἄνθρωπος», ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πεθαίνει καὶ γεννιέται ὁ νέος, ὁ ἀνακαινισμένος, ὁ καινούριος ποὺ ζεῖ τὴν ἀναγέννηση, τὴν ἀνανέωση. Ἡ ἑβδομάδα ποὺ ἀκολουθοῦσε τὸ Πάσχα ὀνομάζεται «διακαινήσιμος» γι' αὐτὸ τὸ γεγονὸς τῆς ἀνακαινίσεως. Ἐπειδὴ οἱ βαπτισμένοι ὁλόκληρη τὴν ἑβδομάδα φοροῦσαν λευκὰ φορέματα ὀνομάζεται καὶ «λευκὴ ἑβδομάδα».
Οἱ ἑφτὰ ἡμέρες τῆς διακαινησίμου ἑβδομάδας θεωροῦνται ὡς «μία» ἡμέρα, ὅπως ἡ Κυριακή του Πάσχα. Οἱ πιστοὶ σύμφωνα μὲ τὸν 66ο Κανόνα τῆς Ἕκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου πρέπει νὰ τὴ γιορτάζουν μὲ πνευματικὴ εὐφροσύνη, δήλ. ψάλλοντας ψαλμοὺς καὶ ὕμνους, ὄχι μὲ χοροὺς καὶ διασκεδάσεις, συμμετέχοντας ὅλη τὴν ἑβδομάδα στὴ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας κοινωνώντας καθημερινά, ἄνκαι τὴν προηγουμένη ἡμέρα ἔφαγαν ἀρτύσιμα φαγητά, συνανιστάμενοι μὲ τὸν ἀναστημένο Κύριο. Κατὰ τὴ διακαινήσιμη ἑβδομάδα τρῶμε κρέας καὶ τὴν Τετάρτη καὶ τὴν Παρασκευή. Ὁ πένθιμος χαρακτήρας τῆς νηστείας δὲν ἔχει θέση στὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. «Κατὰ δὲ τὴν ἑβδομάδα τῆς Διακαινησίμου ἀκινδύνως κρεωφαγήσομεν (νὰ τρῶμε κρέας) κατὰ τὴν αὐτῆς Τετράδα καὶ Παρασκευήν· ὡς μία γὰρ λογίζεται Κυριώνυμος τὸ ἑπταήμερον τοῦτο διάστημα».
Κατὰ τὴ διακαινήσιμη ἑβδομάδα ψάλλεται καθημερινὰ ἡ ἀκολουθία τοῦ Πάσχα χωρὶς τὸ «Δεῦτε λάβετε φῶς», ποὺ εἶναι μεταγενέστερη συνήθεια καὶ ποὺ δὲν ἀναφέρεται στὰ ἔντυπα Πεντηκοστάρια. Ἡ ἀκολουθία αὐτὴ ἔγινε κατὰ μίμηση τῆς ἀκολουθίας τοῦ «ἁγίου φωτὸς» τοῦ ναοῦ τοῦ Παναγίου Τάφου τῶν Ἱεροσολύμων.
Καὶ γιατί γιορτάζουμε κάθε χρόνο τὴ «Διακαινήσιμο» ἑβδομάδα; Πολλοὶ ἀπαντοῦν. Γιὰ λόγους ἱστορικούς. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ζεῖ ὅμως μὲ τὸ παρελθόν. Ὁ λόγος τοῦ ἑορτασμοῦ εἶναι καθαρὰ πνευματικός. Ποιός; Ἐπειδὴ λόγω τῶν ἁμαρτιῶν μᾶς μολύνουμε τὸν λευκὸ χιτώνα τοῦ βαπτίσματος χρειαζόμαστε μὲ τὴ μετάνοια ἐξαγιασμό. Χρειάζεται πάλι νὰ γίνουμε ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅπως λέει ὁ ἄπ. Παῦλος «ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν» (Ρώμ. 6,4). Χρειαζόμαστε λοιπὸν ἐγκαίνια, ἀναγέννηση, ἀνανέωση. «Ἐγκαινίζεσθε, ἀδελφοί», λέει ἕνα τροπάριο, « καὶ ἀφοῦ ἀφήσετε τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο νὰ ζεῖτε τὴν καινούρια ζωή». Ἢ ὅπως ψάλλει ἕνας ἄλλος ὕμνος: «Ἐπίστρεψε στὸν ἑαυτό σου ἄνθρωπε! Γίνε καινούριος, ἀντὶ παλιὸς καὶ γιόρταζε τὰ ἐγκαίνια (τὴν ἀνανέωση) τῆς ψυχῆς σου. Ὅσο εἶναι καιρὸς ἡ ζωή σου ἂς ἀναγεννηθεῖ».
Ἡ «διακαινήσιμος ἑβδομάδα» γίνεται γιὰ τοὺς πιστοὺς ἀφορμὴ πνευματικῆς καρποφορίας καὶ καλῆς ἀλλοιώσεως.
https://www.inagiounikolaoutouneou.gr