Ἡ αἵρεση τῶν πεντηκοστιανῶν
Ἡ αἵρεση τῶν Πεντηκοστιανῶν
Μία ἀπὸ τὶς πιὸ γνωστὲς αἱρέσεις στὴ χώρα μᾶς εἶναι ἡ αἵρεση τῶν Πεντηκοστιανῶν, ποῦ ἐμφανίζεται μὲ τὴ μορφὴ πολλῶν ἐπιμέρους ὁμάδων ἢ «ἐκκλησιῶν» μὲ κοινὴ περίπου διδασκαλία. Ἡ πιὸ γνωστὴ ἀπὸ αὐτὲς εἶναι ἡ λεγόμενη «Ἐλευθέρα Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς». Ἡ παρουσία τῶν Πεντηκοστιανῶν στὴν Ἑλλάδα εἶναι σήμερα δυναμική, ἀφοῦ διατηροῦν ραδιοφωνικὸ σταθμὸ πανελλήνιας ἐμβέλειας μὲ τὸν τίτλο «Χριστιανισμὸς» καὶ ἐκδίδουν ἐφημερίδα μὲ τὸν ἴδιο τίτλο. Ἡ αἵρεση ἀνάγει τὴν ὕπαρξή της στὸ Ὑπερῶο τῆς Πεντηκοστῆς, ὅπου τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κατῆλθε στοὺς ἁγίους Ἀποστόλους καὶ Μαθητὲς τοῦ Κυρίου. Οὐσιαστικά, ὅμως, πρόκειται γιὰ παρακλάδι τοῦ εὐρύτερου προτεσταντικοῦ χώρου, οἱ ρίζες τοῦ ὁποίου βρίσκονται στὶς «Κινήσεις Ἁγιότητος» πού ἐμφανίστηκαν στὴν Ἀμερικὴ στὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα καὶ ποῦ ἢ τελικὴ διαμόρφωση του ἔγινε στὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα. Ἀπὸ τὴν Ἀμερικὴ ὁ Πεντηκοστιανισμὸς διαδόθηκε σὲ ὅλο τὸν κόσμο, διαιρεμένος σὲ ἕνα πλῆθος «χαρισματικῶν» ὁμάδων, πού ἰσχυρίζονταν ὅτι ἔχουν ἔκδηλα «χαρίσματα τοῦ Ἁγ. Πνεύματος» καὶ βιώνουν συγκλονιστικὲς ἐμπειρίες, ὅπως ἡ γλωσσολαλία. Στὴν Ἑλλάδα διαδόθηκε ἀπὸ μετανάστες περίπου ἀπὸ τὸ 1924 καὶ ἐξῆς.
Οἱ ποικιλώνυμες Πεντηκοστιανὲς κινήσεις ἐκφράζουν σὲ γενικὲς γραμμὲς τὶς δοξασίες τοῦ Προτεσταντισμοῦ, μὲ κάποιες, βέβαια, διαφοροποιήσεις. Τὰ βασικά τους σημεῖα εἶναι:
1. Δέχονται τὴν ἀπόλυτη ἀξία μόνο τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ ἀπορρίπτουν τὴν Ἱερὰ Παράδοση, πιστεύοντας ὅτι ἡ θεοπνευστία τῆς Γραφῆς φτάνει μέχρι τὴ διατύπωση καὶ τὶς λέξεις. Συνήθως τὴν ἐξηγοῦν κατὰ γράμμα, χωρὶς νὰ ἀποκλείεται καὶ ἡ ἀλληγορικὴ ἑρμηνεία, ὅπου ὅμως αὐτὴ ἐξυπηρετεῖ.
2. Ἀπορρίπτουν γενικὰ τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καὶ δέχονται μόνο τὸ Βάπτισμα καὶ τὴ Θ. Κοινωνία, ὡς πράξεις, ὅμως, χωρὶς μυστηριακὸ χαρακτήρα. Ἀπορρίπτουν τὴ Βιβλικὴ καὶ Πατερικὴ ἀντίληψη ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀναγεννᾶται μὲ τὸ Βάπτισμα καὶ πιστεύουν ὅτι ἡ σωτηρία εἶναι ἀτομικὸ καὶ στιγμιαῖο γεγονός: ὅταν κάποιος πεῖ μέσα του ὅτι πιστεύει στὸν Χριστὸ καὶ Τὸν δέχεται ὡς σωτήρα καὶ λυτρωτή του, τὴν ἴδια ἀκριβῶς στιγμὴ ἀναγεννᾶται καὶ σώζεται. Τὸ Βάπτισμα θὰ ἀκολουθήσει, ἀλλ' ὡς πράξη χωρὶς ἰδιαίτερη σημασία, ἀφοῦ ἡ σωτηρία ἔχει ἤδη πραγματοποιηθεῖ. Κατὰ συνέπεια, ἀρνοῦνται τὸν Νηπιοβαπτισμὸ καὶ «ἀναβαπτίζουν» ὅποιον προσέρχεται σ' αὐτούς, ἔχοντας βαπτιστεῖ ὡς νήπιο. Ἐπίσης ἀρνοῦνται ὅτι στὴ Θ. Εὐχαριστία ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος μεταβάλλονται σὲ πραγματικὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀπορρίπτουν τὴν ἱστορικὴ συνέχεια τῆς Ἐκκλησίας, τὴν Ἱερωσύνη, τὴν τιμὴ τῆς Θεοτόκου καὶ τῶν Ἁγίων, τὴν τιμὴ τῶν ἱερῶν Εἰκόνων κ.α.
3. Πιστεύουν ὅτι ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ θὰ πραγματοποιηθεῖ σὲ δύο φάσεις: πρῶτα θὰ γίνει ἡ «ἁρπαγὴ τῆς ἐκκλησίας», δήλ. ὁ Χριστὸς θὰ ἀναστήσει τοὺς «ἁγίους» Του (τοὺς Πεντηκοστιανοὺς) γιὰ νὰ τοὺς παραλάβει μαζί Του καὶ μετὰ θὰ ἔλθει μαζὶ μὲ τὴν «ἐκκλησία» γιὰ νὰ κυβερνήσει τὸν κόσμο.
4. Δέχονται ὅτι ἀνώτερη δωρεὰ εἶναι τὸ λεγόμενο «βάπτισμα τοῦ Ἁγ. Πνεύματος», ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ πνευματικὰ «χαρίσματα», ὅπως ἡ ὁμιλία ξένων γλωσσῶν (γλωσσολαλία). Τὸ «χάρισμα» αὐτὸ ἐμφανίζεται συνήθως στὴ διάρκεια τῆς ὁμαδικῆς προσευχῆς, ποὺ συνοδεύεται μὲ ὑποβλητικοὺς ὕμνους καὶ κορυφώνεται μὲ τὴν «ἐπίθεση τῶν χεριῶν». Μετὰ τὴν «προσευχή», ποὺ γίνεται σὲ κατάσταση ἔξαψης καὶ ταραχῆς, κραυγάζοντας λέξεις καὶ φράσεις, ὅπως «Ἀλληλούια», «Αἰνεῖτε τὸν Κύριο», «Δόξα στὸν Κύριο» κ.α. καὶ ἀφοῦ πάψουν οἱ κραυγές, κάποιος ἀρχίζει νὰ μιλᾶ σὲ γλώσσα ἀκατανόητη καὶ αὐτὸ θεωρεῖται δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἁπλὴ σύγκριση τῆς διδασκαλίας τῶν Πεντηκοστιανῶν μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη, καταδεικνύει ὅτι πρόκειται γιὰ μεγάλη αἵρεση μὲ πλῆθος πλανημένων διδασκαλιῶν, ποὺ ἔρχονται σὲ ἀντίθεση μὲ τὸ πνεῦμα καὶ τὸ γράμμα τῆς Ἁγ. Γραφῆς. Διδασκαλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς εἶναι ἡ πιστότητα στὴν Παράδοση (Β' Θέσ. 2,15) καὶ ἡ θεοπνευστία τῶν Ἁγίων (Β' Πέτρ. - Διδασκαλία τῆς Ἄγ. Γραφῆς εἶναι ὅτι τὸ ἅγιο Βάπτισμα ἀναγεννᾶ (Ἴωαν. 35) καὶ σώζει (Τίτ. 3,5, Α' Πέτρ. 3,21). Διδασκαλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς εἶναι ὅτι ἡ Θ. Εὐχαριστία «ἐστὶ» (Μάτθ. 26,26-28, Ἃ' Κόρ. 10,16) καὶ ὄχι συμβολίζει τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου. Διδασκαλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς εἶναι ἡ ἁγιότητα (Ἔφεσ. 527) καὶ ἡ ἱστορικὴ συνέχεια τῆς Ἐκκλησίας (Μάτθ. 16,18). Διδασκαλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς εἶναι ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ ἐπανέλθει μία μόνο φορᾶ γιὰ νὰ κρίνει τὸν κόσμο (Μάτθ. 25,31 ἐξ.).
Ἐπίσης ἁπλὴ σύγκριση τῶν «ἐμπειριῶν» τῶν Πεντηκοστιανῶν μὲ τὴν πλούσια μαρτυρία τῆς Ὀρθόδοξης Παράδοσης σὲ γνήσιες πνευματικὲς ἐμπειρίες καταδεικνύει ὅτι ὁ Πεντηκοστιανισμὸς ἀποτελεῖ πλάνη - ἀπάτη τοῦ διαβόλου, σὲ ἀνθρώπους πού δὲν ἔχουν τὰ κριτήρια νὰ διακρίνουν μεταξὺ γνήσιων καὶ μὴ γνήσιων χαρισμάτων. Τὰ γνήσια πνευματικὰ χαρίσματα, ὅπως ἡ προφητεία, ἡ διόραση, τὸ χάρισμα τῶν ἰαμάτων ἡ θεόπνευστη διδασκαλία κ.λπ.. ὑπῆρχαν πάντοτε καὶ ὑπάρχουν μέχρι σήμερα μέσα στὴ μία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐκδηλώνονται στοὺς Ἁγίους της ὑπὸ προϋποθέσεις καὶ ὄχι μὲ τὴν εὐκολία καὶ τὴν προχειρότητα ποῦ ἐμφανίζονται στοὺς Πεντηκοστιανούς. Ὁ Κύριος εἶχε σαφῶς προειδοποιήσει γιὰ τὴν ἔλευση «ψευδοχρίστων» καὶ «ψευδοπροφητῶν» στὶς ἔσχατες ἥμερες, ποῦ θὰ ἐπιχειρήσουν νὰ πλανήσουν ἀκόμη καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς (Μάτθ. 24,24). Ἡ προειδοποίηση Του «προσέχετε ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν , οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων» (Μάτθ. 7,15) φαίνεται νὰ ταιριάζει ἀπόλυτα στὴν περίπτωση τῶν Πεντηκοστιανῶν.
Πρωτ. ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΙΑ, Περιοδ.. ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ