Ἅγιος Νικόλαος Πλανᾶς
Κορυφαία ἔκφραση τῆς ἀληθινῆς κατά Χριστόν ζωῆς τοῦ κάθε συνειδητοῦ πιστοῦ καί πιό πολύ του πραγματικοῦ καί τελείου Ἱερέως, ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί τό ἔργο τοῦ ἁγίου Ἱερέως Νικολάου τοῦ Πλανά, ἁγίου τῶν ἡμερῶν μας.
Ἡ ὡραία, ἡ εὔανδρος καί ἁγιοτόκος Νάξος, εἶχε τήν θεία εὔνοια καί εὐλογία νά εἶναι ἡ Γενέτειρά του. Γεννήθηκε τό ἔτος 1851. Οἱ γονεῖς του, Καπετάν Γιάννης καί Αὐγουστίνα ἦταν ἄνθρωποι εὐσεβεῖς καί καλοκάγαθοι, ὅπως ὅλοι οἱ νησιῶτες, καί εὔποροι. Εἶχαν καί ἕνα ἐμπορικό καΐκι, πού πήγαινε ἀπό τή Νάξο στήν Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, ἀκόμα καί στήν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου. Μέσα σέ κάποιο ἀπό τά κτήματα τούς εἶχαν καί ἕνα μικρό παρεκκλήσιο ἀφιερωμένο στόν Ἅγιο Νικόλαο.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Πλανᾶς ἀπό βρεφικῆς ἡλικίας ἦταν ἁγιασμένος. Τίς περισσότερες φορές ὡς παιδί ἦταν στόν Ἱερό αὐτό Ναό καί περνοῦσε πολλές ὧρες ἐκεῖ ψάλλοντας ὅσα ἤξερε καί φορώντας πολλές φορές, ἀντί ἱερατικοῦ φελωνίου, κάποια σεντόνι, μιμούμενος τούς Ἱερεῖς. Μία μέρα ἔψαλλε τόσο κατανυκτικά, ὥστε προκάλεσε τόν θαυμασμό τῶν περαστικῶν.
Ἡ ὅλη του ζωή ἀπό τά παιδικά του χρόνια ἀκόμα, προέλεγε τή μέλλουσα ζωή καί πολιτεία του. Τίς θεῖες θαυματουργικές δυνάμεις ἔλαβε μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ ἀπό τά παιδικά του χρόνια. Ἔτσι, ἐγνώριζε τόν καταποντισμό τοῦ καϊκιοῦ τούς ἔξω ἀπό τήν Πόλη, καί τό εἶπε στούς γονεῖς του.
Τά πρῶτα γράμματα ἔμαθε ἀπό τόν παππού τοῦ - πατέρα τῆς μητέρας τοῦ - ἱερέα Γεώργιο Μελισσουργό, κοντά στόν ὁποῖο ἔμαθε νά διαβάζει τό Ἱερό Ψαλτήριο. Μαζί του ἐπίσης πήγαινε στίς θεῖες Λειτουργίες καί τόν διακονοῦσε στό Ἱερό Βῆμα, ἐνῶ παράλληλα δεχόταν τά νάματα τῆς Θείας Λατρείας.
Ὅταν ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἦταν δεκατεσσάρων ἐτῶν, ὁ πατέρας τοῦ ἄφησε τόν κόσμο αὐτό. Ἔτσι, ἡ μητέρα τοῦ μαζί μέ τήν ἀδελφή του ἦρθαν στήν Ἀθήνα καί πῆγε καί ὁ ἴδιος μαζί τους. Ἔμεναν στήν περιοχή πού εἶναι μεταξύ του Ι. Ναοῦ τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τῆς Πλάκας καί τοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος Ἰλισσοῦ, ὅπου ὑπῆρχαν πολλοί Ναξιῶτες.
Μοίρασαν μέ τήν ἀδελφή του τήν πολύ ἀξιόλογη πατρική τους περιουσία. Ἀλλά τό μερίδιο τοῦ τό ἔκανε ἐνέχυρο γιά κάποιο φτωχό, πού δέν τοῦ τό ἐπέστρεψε ποτέ.
Ἔτσι παρέμεινε γιά ὅλη του τήν ζωή φτωχός. Σέ ἡλικία δέκα ἑπτά ἐτῶν συνῆψε τίμιο γάμο κατόπιν πιέσεων τῆς μητέρας του, μέ τήν Ἑλένη Προβελεγγίου ἀπό τά Κύθηρα. Ἀπό τόν γάμο αὐτό ἀπέκτησε ἕνα γιό, τόν Ἰωάννη. Ὕστερα ἀπέθανε ἡ σύζυγός του. Στίς 28 Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1879 χειροτονήθηκε Διάκονος στόν Ἱερό Ναό Μεταμορφώσεως Σωτῆρος Πλάκας. Στίς 2 Μαρτίου τοῦ 1885 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος καί τοποθετήθηκε στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Παντελεήμονος Ἰλισσοῦ. Καί στήν Ἐνορία αὐτή καί στήν Ἐνορία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τῆς ὁδοῦ Βουλιαγμένης ὑπηρέτησε. Στόν Ἅγιο Ἐλισσαῖο λειτουργοῦσε καθημερινά.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὑπῆρξε ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ὁ λειτουργός ὁ ἅγιάς του Ὑψίστου, ὁ ἄοκνος ἱερουργός καί λάτρης τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἡ μεγάλη του εὐλάβεια, ἡ ἀπεριόριστη καλωσύνη του, ἡ ὑπερβολική του ἀφιλοχρηματία, ἡ ἁπλότητά του, τό ἀκτινοβόλο ἱερατικό του ἦθος, ἡ ἄφθαστη ἱεροπρέπειά του, ἡ ταπείνωσή του, ἡ ἀγάπη του γιά τήν Θεία Λατρεία καί οἱ λοιπές του ἀρετές, τόν καταξίωσαν στή συνείδηση τοῦ λαοῦ. Ὅλοι ἐσέβοντο τόν ἅγιο Νικόλαο, ἐπίσημοι καί ἀφανεῖς.
Δέν ἀγάπησε ποτέ τοῦ τά πλούτη. Ὅσα τοῦ ἔδιναν ἀμέσως τά ἔδινε στούς φτωχούς. Εἶχε μισθοδοτήσει ἕνδεκα οἰκογένειες χηρῶν καί ὀρφανῶν. Χρόνια καί χρόνια τους ἔδινε ἐπίδομα μέχρι πού τά παιδιά τούς ἔγιναν δεκατεσσάρων ἐτῶν. Βοηθοῦσε νεαρούς Διακόνους στίς σπουδές τους. Ἐνίσχυε ὑλικά καί πνευματικά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη.
Ὑπῆρξε ὁ ἀκαταπόνητος. Γιά μισό καί πλέον αἰώνα λειτουργοῦσε καθημερινά. Λιτός, ἀπέριττος σέ ὅλες του τίς ἐκδηλώσεις! Πλοῦτος του καί θησαυρός του, κέντρο τῆς ζωῆς του ἡ λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας! Ἄνθρωπος προσευχῆς, τοῦ ὁποίου ἡ ζωή ἦταν μία διακονία πίστεως καί ἀγάπης.
Ἦταν νηστευτής. Ἐνήστευε ὅλες τίς Σαρακοστές καί τό λάδι. Καί τήν νηστεία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τήν ἄρχιζε ἀπό τήν 1η Σεπτεμβρίου, μέχρι τήν 14η . Ἐπίσης καί τῶν Ταξιαρχῶν ἐνήστευσε ἀπό τή 1η μέχρι καί τήν 8η Νοεμβρίου.
Ἁπλός καί πανέξυπνος, εὔστοχος στίς ἀπαντήσεις του, συνεδίαζε τήν ἁπλότητα καί τήν ἱεροπρέπεια, τήν ἀφέλεια μέ τήν ἁγιότητα.
Δέν εἶχε σπουδάσει σέ Πανεπιστήμια, οὔτε σέ Ἐκκλησιαστικές Σχολές, οὔτε σέ Λύκεια καί Γυμνάσια. Καί ἴσως νά μή φοίτησε καί σέ καμμιά τάξη του τότε Ἑλληνικοῦ Σχολείου. Ὅμως ἄριστα κατεῖχε τήν σοφία τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Θεός ἐδόξασε τόν Ἅγιο Νικόλαο μέ τό νά θαυματουργεῖ. Εἶναι ἀμέτρητα τά θαύματά του. Ἐθεράπευε ἀσθενεῖς, ἀπεμάκρυνε δαιμόνια, προέλεγε τό μέλλοντα, ἔλυνε δύσκολα θέματα, συμβούλευε πρεπόντως.
Ὅμως, ὕστερα ἀπό μία ζωή ἁγία, μία ζωή πού ὑπῆρξε προσφορά στόν Θεό, ἔπρεπε κι αὐτός ὡς ἄνθρωπος νά ἀφήσει τόν κόσμο αὐτό καί νά ὁδηγηθεῖ στήν αἰώνια καί ἀληθινή ζωή.
Ξημέρωσε ἡ Κυριακή του Ἀσώτου, 28η Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 1932. Αὐτή εἶναι ἡ μέρα πού λειτούργησε γιά τελευταία φορά στό ἐπίγειο Ἱερό Θυσιαστήριο.
Μετά τή Θεία Λειτουργία ἔχασε τίς αἰσθήσεις του. Οἱ πιστοί καί οἱ οἰκεῖοι του τόν φρόντισαν. Ἀλλά παρ' ὅλες τίς φροντίδες τους, δέν μπόρεσαν νά ἀναστρέψουν τήν πορεία πού εἶχε πάρει ἡ ὑγεία του.
Ἦταν δέκα ἡ ὥρα τό βράδυ τῆς 2ας Μαρτίου τοῦ 1932. Ἔκανε τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ψιθύριζε προσευχές. Εἶπε:
"Τόν δρόμον τετέλευκα!".
"Δόξα σοί ὁ Θεός!". "Ἡ Θεῖο Χάρη νά σᾶς εὐλογεῖ"
Τό πρωί ἔφεραν τό ἱερό του λείψανο στόν Ναό Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Ὁδοῦ Βουλιαγμένης, ἐκεῖ ὅπου ἐφημέρευε.
Γιά τρεῖς μέρες ἐτέθη σέ λαϊκό προσκύνημα. Οἱ λαϊκές ἐκδηλώσεις ἦταν πρωτοφανεῖς καί τό πλῆθος τοῦ λαοῦ ἀναρίθμητο. Χιλιάδες λαοῦ κατέφθασαν ἀπό τό λεκανοπέδιο Ἀττικῆς γιά νά ἀποχαιρετήσουν τόν σύγχρονο Ἅγιο!
Στίς 29 Αὐγούστου τοῦ 1992, τά ἱερώτατα καί θαυματουργά Λείψανα τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ Πλανά τοποθετήθηκαν σέ ἀσημένια λάρνακα, πού σήμερα βρίσκεται στό δεξιό κλίτος τοῦ Ἱεροῦ αὐτοῦ Ναοῦ.
Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἀνεκήρυξε καί ἐπισήμως ὡς ἅγιο τόν Ἅγιο Νικόλαο τόν Πλανά κατά τήν 135 ἡ Συνοδική Περίοδο (1991-1992) τοῦ Πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, μέ εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Νικοδήμου, καί βεβαίως μέ τήν φροντίδα τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μᾶς κ.κ. Ἀμβροσίου.
Ἀναμφίβολα, εἶναι πολύ ὠφέλιμο τό νά παρουσιόζονται στίς μέρες μᾶς ζωντανά πρότυπα, παραδείγματα πού ἐνσαρκώνουν τόν ἀληθινό τρόπο ζωῆς, δηλαδή τόν τρόπο τῆς κατά Χριστόν Ὀρθοδόξου ζωῆς.
Μεταξύ αὐτῶν τῶν σπουδαίων ἁγίων παραδειγμάτων, εἶναι καί τό παράδειγμα τῆς ζωῆς τοῦ μεγάλου Ναξιώτη, τοῦ ἐπιλέκτου τέκνου τῆς Νάξου καί τῆς Ὀρθοδοξίας, τοῦ ἁγίου συμπατριώτη μᾶς Ἱερέως Νικολάου τοῦ Πλανά. Τοῦ ἁγίου, πού δέν ἔζησε στά παλιά χρόνια, ἀλλά ἔζησε μόλις πρίν ἑξήντα ἑπτά χρόνια, πράγμα πού σημαίνει ὅτι ὑπάρχουν πολλοί ἡλικιωμένοι πού ἴσως τόν θυμοῦνται, ἄρα εἶναι σύγχρονός τους.
Ἔτσι, ὁ ὑπεράξιος, ὁ ἐκλεκτός, ὁ ἅγιος αὐτός ἱερέας τοῦ Ὑψίστου. μέ τήν πάμφωτη ζωή του, φωτίζει ἄπλετα καί τόν δρόμο τῆς δικῆς μας ζωῆς.
Ἡ παρουσία του στήν τοπική μας Ἐκκλησία, ἡ διακονία του στόν εὐρύτερο χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, ἡ μαρτυρία τοῦ μέσα στήν Ὀρθοδοξία, εἶναι ἕνας ἀνεκτίμητος θησαυρός, πού πρέπει νά ἀποτελέσει γιά ὅλους μας καί μάλιστα γιά τούς ἱερεῖς μᾶς κανόνα, ὑπογραμμό καί πρότυπο πορείας.
Ἡ ζωή τοῦ ἄς μᾶς ἐμπνέει καί οἱ ἅγιες εὐχές τοῦ ἄς μᾶς στηρίζουν. Ἀμήν.Ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Πλανᾶς ἑορτάζει κατά τήν καθιερωμένη Πανήγυρη τῆς 2ας Μαρτίου. Ἐάν ἡ ἡμέρα τῆς Ἑορτῆς συμπίπτει κατά τήν περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, τότε ἡ Μνήμη τοῦ ἑορτάζεται κατά τήν ἑπομένη Κυριακή.
Ὠσαύτως, ἑορτάζει τήν πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, κατά τήν καθιερωθεῖσα προσφάτως Σύναξη τῶν Πέντε Ἁγίων της Παροναξίας, ἡ ὁποία τελεῖται στόν νεόδμητο Ι. Ναό τῶν Ναξίων Ἁγίων Νικοδήμου τοῦ Ἅγιορειτου καί Νικολάου τοῦ Πλανά στήν πόλη τῆς Νάξου.
Ἀκόμη, τήν Τρίτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου στήν Πάρο, ὅπου ἐπίσης τελεῖται ἡ Σύναξη τῶν Ἁγίων.
Οἱ Ἀσματικές Ἀκολουθίες τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ Πλανά, οἱ ὁποῖες εὑρίσκονται σέ λειτουργική χρήση, συντάχθηκαν ἀπό τόν Σέβ. Μητροπολίτη Πατρών κ. Νικόδημο, καί ἀπό τόν Ἀρχιμ. Νικόδημο Παυλόπουλο, Ἡγούμενο τῆς Ι. Μονῆς Λειμῶνος Λέσβου.
- Πηγή: https://www.monastiriaka.gr/index.php?newsid=48321#sthash.4T5K9uui.dpuf
Γιά τόν Ἅγιο Νικόλαο τόν Πλανά πατῆστε ΕΔΩ